دگر بار هلال ماه رمضان برآمد و مسلمانان خود را برای شبزندهداری شبهای آن آماده کردند. خداوند مهربان مهرورز در این شبها به ما و شما برکت دهد و از پاداش فراوان آن ما را بینصیب نگرداند.
روزه؛ نمونهای از عبادتهای اسلامی است که در آن جلوههایی از عقاید و ارکان و اصول است آشکار است.
در روزه، ایمان به خداوند مهربان و صفات کمال او و اقرار به عبودیت و بندگی در قالب پرهیز از مفسدات در آشکار و پنهان جلوهگر است. روزهدار در قلب خود به خداوند ایمان داشته و احساس مراقبت او را مینماید و اگر بدون نیت قصد و امساک بورزد، روزهدار محسوب نمیگردد و اگر روزهدار هم باشد و در دل قصد افطار آن را داشته باشد، روزهدار محسوب نمیگردد. و این حالات موجب بطلان و فساد روزه خواهند شد.
روزه انسان را به احساس مراقبت خداوند و حضور او در همهی ساعات و احوال و شرایط تربیت میکند. سبب اقبال شخص مؤمن به سوی عبدات و دوری از مفاسد و گناهان میشود و با جان دل به خداوند خالق آمر رهبت و رغبت دارد.
در روزه ایمان به پیامبران جلوهگر است مادامی که برپایهی آموزههای شرعی و مطابق با آموزههای نبوی به لحاظ زمانی و شروع و پایان و احکام و آداب باشد.
روزه اگر چه بر امتهای پیشین نیز واجب بوده است اما لازمهی این آن نیست که در تفاصیل و جزییات و تمامی احکام با هم متفق باشند و این صدق ایمان به پیامبر (ص) و محبت و رهپویی او در دیگر عبادتها و حریص بودن بر سننی را در پی خواهد داشت که ما را به اقتدا به پیامبر در تمامی امور زندگی نزدیک میگرداند.
در روزه ایمان به غیب و روز آخرت و جزا و پاداش و ایثار گرسنگی و تشنگی و توجه به خشنودی خداوند و پاداش بهشت و بهرهمندی از نعمتهای دنیا همراه با مجازات و وعید او در آخرت نهفته است و این نیز میزان را نزد شخص مسلمان معتدل میگرداند؛ به این معنا که نگاهی صرفاً مادی به مصالح و منافع نداشته و بلکه نگاهی موافق و متعادل میان نگاه مادی و معنوی داشته و رضایت و خشنودی خداوند را بر هر چیز دیگری که ممکن است ازدست برود، مقدم و برتری میدارد. چرا که حسابرسی روز رستاخیز صرفاً مادی نیست و روزه یک نظام اخلاقی منسجم که نمود آن در صبر و شکیبایی آشکار است، نهفته است و تا جایی که خداوند مهربان روزه را به عنوان نماد صبر و رمضان را ماه صبر و صبر را پاداش بهشت نهاده است.
صبر برتری اخلاق اسلامی است و جز با صبر نباشد انسان مسلمان در برابر مشکلات و ناملایمات روزگار و زندگی پایدار نخواهد ماند. رستگاری و خوشبختی در دنیا ثمرهای از ثمرات صبر است.
صبر اکسیر زندگی است و به وسیلهی آن به اذن خداوند سختیهای زندگی تبدیل به خوشی و شادکامی خواهد شد. و چه بسیار از جوانان شکوهگر و پیران گریان و زنان داوطلب خواسته شده است که حکمتهای روزه را بنویسند و در پیشگاه خود قرار دهند تا بداند که صبر درمان هر درد و راهحل هر مشکلی است.
نظام اخلاقی در مراقبت نفس به سوی مراحل عبودیت و بریدن از جسم خاکی و با گناهان جلوهگر است. نفس افقهای ایمان را درک خواهد کرد و رفته رفته احساس نزدیکی به خداوند خالق را پیدا خواهد نمود و در ملکوت او به تسبیح خواهد پرداخت و در اینجاست که انسان به معنای روحانی آن و نه به معنای جسمانی محقق خواهد شد.
در روزه ایثار و احسان و همدردی با دیگران در خوشیها و شادیهاست و از این رو ماه رمضان ماه زکات نام گرفته است همچنان که عثمان بن عفان (رض) میگوید: و نهایت و هدف زکات فطر که مسلمانان در آن مشارکت دارند ارزانی داشتن شادی و خوشی به دیگران در روز عید است.
در روزه بازداری نفس انسان از حماقت و اندفاع آن با خود و دیگران جلوهگر است. شخص روزهدار مدام احساس مراقبت خداوند مهربان را میکند و دست رد بر سینههر چیزی که نباید باشد و یا شایسته نیست مینهد و چه بسا پیش از طلوع هلال ماه نیز بسیاری از روزهداران این معنا را دریابند.
و چه بسیار که انسان آرزو دارد که مسلمانان آغاز و افطار روزهشان یکی باشد تا پی به معنای عمیق امت اسلامی ببرند و این مهم محقق گردد و فاصلهها و گردنههایی که در گذر زمان و طی سالیان متمادی شکل گرفتهاند، محو نابوده گردد و مسلمانان بسان جسد و ساختمانی واحد شوند و اگر این آرزوی بزرگ محقق نشد، دستکم در یک کشور و سرزمین آغاز روزه گرفتن و افطار آنان یکی باشد به ویژه در کشورهای اروپایی و آمریکا و استرالیا. چه بسیار بیمعناست که در میان مسلمانان برخی اعلام عید نمایند و برخی هنوز روزهدار باشند؛ چرا که روزه در روزه عید نه تنها ممنوع بلکه حرام نیز میباشد. چه بیمعنا و مضحک است که همسایهی مسلمانی به نیت اینکه امروز عرفه است همچنان روزهدار باشد و همسایهی دیگری به نیت اینکه امروز عید است، مشغول خوردن و پخت و پز باشد.
در صورت زیاد شدن این تناقضات بایسته است. انسان صادقانه از مصالح خاص خود و حزب و دسته و گروه و ملی دست کشد و به سود روحیهی جمعی ایثار نماید! آیا ما چنین کاری میکنیم؟!!
روزه، جهادی را برای انسان مسلمان تداعی میکند که در همشکنندهی اسلام و مسلمانی است. تاریخ این ماه آکنده از واقعیتهای جهادی در این ماه است از بدر تا نبردهای اسلامی گرفته تا فتح مکه که به منظور گسترش قدرت اسلام در میان جزیرةالعرب بود. از نبرد حطین تا عین جالوت و از دیگر نبردها و مبارزات گذشته و حال مسلمانان!
کتابی که روزه را بر مسلمانان واجب ساخته است همان کتاب نیز جهاد و مبارزه را بر آنان واجب ساخته است. و اگر چه جهاد و مبارزه تنها به منظور گسترش قلمرو و افزایش قدرت و سلطه نیست اما دربردارندهی مسایلی است که جز با نیرو و قدرت نباشد، مجالی برای حل آنها نیست و از همین رو است که خداوند پیامبر را با کتاب و آهن فرو فرستاد، همچنانکه خداوند مهربان میفرماید: «لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَینَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْکِتَابَ وَالْمِیزَانَ لِیقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَأَنْزَلْنَا الْحَدِیدَ فِیهِ بَأْسٌ شَدِیدٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَلِیعْلَمَ اللَّهُ مَنْ ینْصُرُهُ وَرُسُلَهُ بِالْغَیبِ إِنَّ اللَّهَ قَوِی عَزِیزٌ» (حدید: ۲۵) « ما پیغمبران خود را همراه با دلائل متقن و معجزات روشن (به میان مردم) روانه کردهایم، و با آنان کتابهای (آسمانی و قوانین) و موازین (شناسائی حق و عدالت) نازل نمودهایم تا مردمان (برابر آن در میان خود) دادگرانه رفتار کنند. و آهن را پدیدار کردهایم که دارای نیروی زیاد و سودهای فراوانی برای مردمان است. هدف (از ارسال انبیاء و نزول کتب آسمانی و همچنین آفرینش وسائلی چون آهن) این است که خداوند بداند چه کسانی او را و فرستادگانش را بگونهی نهان و پنهان (از دیدگان مردمان) یاری میکنند. خداوند نیرومند و چیره است.»
کتاب و بینات اصل و لبّ رسالت بوده و حدید دژ و مرزهای حمایتی آن هستند.
حوادث ناگوار و جنایتهای هولناکی که اشغالگران در فلسطین و چچن و دیگر سرزمینهای اسلامی مرتکب میشوند در حقیقت بر رهبران و حکومتهای مسلمان است که به حمایت از این سرزمینها برخیزند آن همه حمایت حقیقی و نه تنها به حمایت عاطفی بسنده نمایند.
اللهم رد المسلمين الی دینک رداً جمیلاً و اجمعهم علی طاعتک واحفظهم من کل سوء و صحح اعمالهم و تقبلها منهم و تجاوز عنهم ووفقهم لکل خیر واکشف عنهم کل سوء والحمد لله رب العالمین.
نظرات