با بررسی مطالعات پزشكی مشخص شد
اصلاح تغذیه در كنترل دیابت و فشار خون حرف اول را می‌زند
اگرچه با پیشرفت فناوری‌های پزشكی، درمان‌های بیشتر بیماری‌ها كشف شده است و امید به زندگی از نظر علم پزشكی افزایش یافته اما در واقعیت، بیماری‌های مزمنی وجود دارد كه شاخص سلامتی را با كاهش مستمر روبه‌رو كرده است.
خون؛ شمشیری دو دم در رگ‌های انسان
خون، در عین حال كه حیات‌بخش بوده و زندگی بدون آن ممكن نیست، بستر برخی از بیماری‌های مهمی است كه امروزه جوامع بشری را درگیر خود كرده است. افزایش یا كاهش فشار خون، هر كدام می‌تواند سلامت انسان را با خطر جدی روبه‌رو كند و درصد مواد موجود در آن نیز اگر اندكی جابه‌جا شود، زندگی روزمره را مختل می‌كند. برخی از بیماری‌های خونی ریشه ژنتیكی دارند و برخی دیگر با عوامل خارجی شكل گرفته و ادامه پیدا می‌كنند و كیفیت سلامتی انسان را تحت‌تاثیر قرار داده و زندگی روزمره مبتلایان را كاملا عوض می‌كنند.
فشار خون بالا؛ قاتل خاموش
فشار خون بالا یك وضعیت شایع و خطرناك است كه در آن فشار خون موجود در رگ‌ها تحت عوامل مختلفی به طور مداوم افزایش می‌یابد و به طور مستقیم سبب افزایش خط بروز بیماری‌های قلبی سكته مغزی و نارسایی كلیه می‌شود.
این بیماری به عنوان یكی از قاتلان خاموش انسان نیز شناخته می‌شود، زیرا مبتلایان به آن هیچ علامت مشخصی تا زمانی كه دچار بیماری‌ها و مشكلات برآمده از آن نشوند، ندارند و تازه وقتی دچار عوارض فشار خون بالا شوند، متوجه حضور این قاتل خاموش در رگ‌های‌شان می‌شوند و به دنبال علاجی قطعی برای آن می‌گردند كه البته تقریبا وجود ندارد. این قاتل خاموش عوامل مختلفی دارد كه ژنتیك، چاقی، مصرف نمك زیاد و عدم فعالیت بدنی مناسب از آن جمله است و ممكن است فردی سال‌ها دچار آن باشد ولی علائمی كه منجر به تشخیص بیماری شود، در وی آشكار نشود. علایم این بیماری در صورت تشدید سردردهای شدید، به‌خصوص در ناحیه پشت سر، سرگیجه و تاری دید، تپش قلب یا نامنظم شدن ضربان قلب، خونریزی بینی و تنگی نفس، به‌ویژه هنگام فعالیت بدنی است اما درنهایت این پزشك است كه تشخیص دقیق ابتلا به فشار خون بالا را تایید می‌كند.
رابطه سن و فشار خون
براساس مطالعات گسترده‌ای كه در كشورهای مختلف جهان صورت گرفته، سن افرادی كه بیشترین خطر ابتلا به پرفشاری خون را دارند، معمولا بالای ۴۵ سال است. در این گروه سنی، مردان بیشتر از زنان به پرفشاری خون دچار می‌شوند. اما پس از ۶۵ سالگی، این الگو معكوس شده و زنان نسبت به مردان بیشتر تحت تاثیر پرفشاری خون قرار می‌گیرند. در این میان گسترش فشار خون در میان جوانان، زنگ خطر جدی را به صدا درآورده است. میزان شیوع فشار خون بالا در جوانان بیشتر از آن چیزی است كه قبلا تصور می‌شد و براساس مطالعات انجام شده در حال حاضر تقریبا یك‌پنجم جوانان به آن دچار هستند. مطالعات موردی مختلفی در شهرهای ایران و دیگر كشورهای جهان صورت گرفته است كه به عنوان نمونه یك مطالعه در میان جوانان شاغل در شهر بیرجند -كه نتایج آن در سال ۱۴۰۲ در مجله علمی دانشگاه علوم پزشكی بیرجند منتشر شده است- نشان می‌دهد شیوع فشارخون بالا 3/5درصد و پیش‌فشارخون بالا 2/34درصد در میان نمونه‌ای به اندازه ۱۱۸۰ نفر در این شهر است. در همین مطالعه براساس آنالیز رگرسیون لوجستیك، متغیرهای سن، جنسیت، محل كار و سابقه فامیلی رابطه معنی‌داری با فشارخون بالا و متغیرهای جنسیت، نمایه توده بدن و وضعیت اجتماعی اقتصادی ارتباط معنی‌داری با پیش‌فشارخون بالا داشته است. فشار خون بالا در گروه سنی 35-20 سال 8/3درصد و در گروه سنی 40-36 سال 5/7درصد بود و شیوع پیش فشارخون بالا براساس سن، در گروه سنی 35-20 سال 8/30 و در گروه سنی 40-36 سال 9/34درصد است. نتایج مشابهی از مطالعات فشار خون بالا در كشورهای دیگر نیز به دست آمده است و نشان می‌دهد فشارخون بالا در گروه سنی ۳۵-۲۰ به طور معناداری افزایش یافته است.
دیابت، همراه بشر از گذشته تا امروز
دیگر بیماری‌ای كه آن هم با خون انسان سر و كار دارد، افزایش یا كاهش قند خون است كه دیابت نیز نامیده می‌شود. اگر در میزان قند خون انسان، كمبودی به وجود آید یا میزان آن از حد مجاز افزایش یابد، سلامت انسان مورد تهدید واقع می‌شود و زندگی روزمره تحت‌تاثیر قرار می‌گیرد. افزایش یا كاهش قند خون با ترشح انسولین در بدن كنترل می‌شود، یعنی اگر قند دریافتی از میزان ۱۸۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر بالاتر باشد، انسولین از سلول‌های سازنده آن در بدن ترشح شده و میزان آن را به حد نرمال می‌رساند و اگر از این حد مجاز پایین‌تر باشد، ترشح انسولین كمتر شده و قند بیشتری وارد خون می‌شود. براساس مطالعاتی كه در دانشگاه استنفورد صورت گرفته و نتایج آن در مجله دیابت امریكا به چاپ رسیده، چندین نسخه ژنتیكی متفاوت را در هورمون موثر در ترشح انسولین شناسایی شده كه این نسخه‌های متفاوت در برخی جوامع انسانی بیش از دیگر جوامع مشاهده می‌شوند. نتایج مطالعات این كارشناسان همچنین نشان می‌دهد تكامل باعث ایجاد نسخه‌های ژنتیكی جهش یافته می‌شود و این جهش‌های ژنتیكی در بروز دیابت و نرخ شیوع این بیماری تاثیرگذار هستند و افرادی كه دارای نسخه‌های جدید هستند، سریع‌تر از افرادی كه ژن‌های قدیمی و متعلق به اجدادشان را دارند، دچار افزایش قند خون می‌شوند.
دیابت در جهان
دیابت یكی از شایع‌ترین بیماری‌های غیرواگیر در جهان است. براساس مطالعات انجام شده، این بیماری چهارمین علت مرگ و میر در بیشتر كشورهای توسعه‌یافته بوده و از هر 10 بزرگسال در سراسر جهان یك نفر به آن مبتلا است. همین مطالعات نشان می‌دهد در هر ۵ ثانیه یك نفر به علت دیابت یا عوارض ناشی از آن جان خود را از دست می‌دهد و در این میان بیش از 90درصد بیماران، دیابت نوع 2 دارند و تقریبا نیمی از آنها هنوز از بیماری خود اطلاع ندارند.
دیابت نوع 2 معمولا بیماری میانسالان و سالمندان است اما طی سال‌های اخیر به علت افزایش میزان چاقی، عدم تحرك بدنی و رژیم غذایی نامناسب در گروه سنی نوجوانان و جوانان نیز به طور فزاینده‌ای دیده می‌شود.
عوارض دیابت چیست؟
ازجمله شایع‌ترین عوارض دیابت، شروع بیماری‌های قلبی عروقی است. دیابت نوع ۲ یا سطح بالای قند خون خطر تجمع كلسترول روی دیواره رگ‌های خونی را افزایش می‌دهد. این رسوبات به مرور زمان جامد شده و پلاك‌هایی را تشكیل می‌دهند كه شریان‌ها را باریك كرده و جریان خون را محدود می‌كنند و در ادامه منجر به تصلب شرایین می‌شوند. برخی اوقات پلاك‌های ناپایدار پاره می‌شوند و باعث ایجاد زنجیره‌ای از رویدادهای مخرب شده كه به تشكیل لخته خون ختم می‌شود و می‌تواند جریان خون را در شریان‌های كوچك‌تر مسدود یا به طور كامل متوقف كند و در نهایت حمله قلبی و سكته را افزایش می‌دهد. ازسوی دیگر، افزایش سطح قند خون، ظرفیت اعصاب برای ارسال پیام را مختل می‌كند كه می‌تواند منجر به نوروپاتی دیابتی شود. افراد مبتلا به دیابت همچنین دچار برخی بیماری‌های چشمی (رتینوپاتی) می‌شوند كه ممكن است منجر به اختلال بینایی یا نابینایی شود كه علل اصلی آن شامل سطوح بالای قند خون، فشار خون و كلسترول بالا است. دیابت همچنین می‌تواند به مشكلات كلیوی و درنهایت بیماری‌های كلیوی شود كه بر اثر آنها كلیه‌ها عملكرد خود را از دست داده و از كار بیفتند كه در این حالت دیالیز یا پیوند كلیه ناگزیر خواهد بود. دیابت كنترل نشده می‌تواند باعث زخم پا و ساق پا شود كه درمان آن دشوار است و می‌تواند منجر به عفونت و در شرایط شدید، به قطع عضو منجر شود.
دیابت در ایران
دیابت در ایران نیز همانند دیگر كشورهای جهان بیماری مطرحی در میان بیماری‌های غیرواگیردار است و هر ساله افراد زیادی را با عوارض خود زمینگیر كرده هزینه زیادی برای اشخاص و سیستم درمانی ایجاد می‌كند. براساس آمار منتشر شده از آخرین مطالعه كشوری در سال ۱۴۰۰، برآورد تعداد كل بیماران دیابتی در جمعیت بالای ۲۵ سال در ایران بیش از ۷ میلیون نفر و در همان سال شیوع دیابت نیز ۱۴.۱۵درصد (متوسط قند خون در جمعیت ذكر شده ۱۰۵.۵۱ میلی‌گرم در دسی‌لیتر بوده است) برآورد شد كه سهم زنان ۱۴.۷۱درصد و سهم مردان ۱۳.۴۴درصد بود. همچنین شیوع پیش‌دیابت نیز در همین جمعیت، ۲۴.۷۹درصد بوده است كه سهم زنان ۲۳.۵۴درصد و سهم مردان ۲۶.۳۵درصد بود. در این میان میزان آگاهی از دیابت ۷۳.۲۹درصد، پوشش درمان ۶۵.۰۵درصد و درمان موثر ۳۱.۰۶درصد بوده است.
نقش تغییر سبك زندگی در شیوع دیابت و فشار خون
براساس مطالعات انجام شده، نیاز به اتخاذ رویكردی جامع برای پیشگیری و مدیریت هر دو وضعیت تهدید‌كننده سلامت، یعنی دیابت و فشار خون بالا وجود دارد و دانشمندان هنوز در ابتدای كشف مقرون‌به‌صرفه‌ترین ابتكارات برای ترویج تغییرات سبك زندگی پایدار و تضمین برابری و دسترسی به خدمات بهداشتی برای همه هستند. به گفته محققان درنظر گرفتن دیابت و فشار خون بالا به عنوان یك موضوع ویژه و تغییر تغذیه و سبك زندگی برای ایجاد تعادل در فشار و قند خون می‌تواند به رسیدن به راهكاری جامع برای كنترل این دو بیماری خاموش منجر شود. یك مطالعه موردی از سوی دكتر آلتوبلی و همكاران كه در سال ۲۰۲۰ برای سیستم‌های مراقبت ملی از دیابت در كشورهای اروپایی اجرا شده، شیوع بالای دیابت نوع ۲ و عوامل خطر اصلی آن را در اروپا با تنوع زیاد بین كشورهای اروپایی و بین جنسیت‌ها نشان می‌دهد. در بررسی دیگری نتایج حاصل از 66 بررسی و متاآنالیز نشان داد كه پیروی از یك الگوی غذایی سالم مانند الگوی غذایی مدیترانه‌ای و همچنین مصرف زیاد غلات كامل، محصولات لبنی كم‌چرب، ماست، روغن زیتون، شكلات فیبر و فلاونوئیدها به طور قابل‌توجهی خطر ابتلا به دیابت را كاهش می‌دهند. در میان مطالعات مشاهده‌ای منتشر شده، چندین یافته جالب در رابطه با رفتارهای غذایی و سبك زندگی در سنین مختلف سلامت و گروه‌های جمعیتی خاص مشاهده شده است. در یك مطالعه آینده‌نگر با مشاركت 27844 كارگر بزرگسال، مشخص شد كه در یك دوره نظارت 5 ساله، عوامل سبك زندگی مانند رژیم غذایی، فعالیت بدنی، سیگار كشیدن و وزن بیش از حد بدن با تداوم پیش دیابت و پیشرفت به دیابت T2 مرتبط است. در دومین مطالعه مقطعی در بزرگسالان ظاهرا سالم، یك الگوی غذایی از نوع غربی غنی شامل گوشت قرمز و فرآوری شده، غذاهای دریایی و محصولات سرخ شده با افزایش خطر ابتلا به پیش دیابت مرتبط دانسته شد، درحالی كه یك الگوی غذایی غنی از تخم‌مرغ، شیر و قهوه با كاهش پیش دیابت مرتبط بود.
اصلاح تغذیه را جدی بگیرید
مطالعات صورت گرفته در میان جوانان و نوجوانان نشان می‌دهد یك الگوی غذایی كه با افزایش مصرف مرغ و شیرینی‌ها و مصرف كم میوه‌ها مشخص می‌شود، ارتباط مثبتی با افزایش سطح انسولین دارد. در مورد سالمندان نیز اصلاح سبك زندگی برای كاهش خطر ابتلا به دیابت T2 برای كنترل بهتر قند خون در افراد مسن موثر است. یكی از مواد غذایی مناسب برای كاهش فشار خون، ماهی سالمون و سایر ماهی‌های چرب است كه منبعی عالی از چربی‌های امگا ۳ بوده و در كنار كاهش فشار خون، فواید قلبی قابل توجهی نیز دارند. این چربی‌ها ممكن است با كاهش التهاب به كاهش سطح فشار خون كمك كنند و گنجاندن آنها در رژیم غذایی افراد مبتلا به فشار خون بالا موثر بوده است. تغییر روغن مورد استفاده از دیگر تغییرات تغذیه‌ای مفید برای كاهش فشار خون و ایجاد تعادل است كه در این میان روغن زیتون به دلیل مواد مغذی و تركیبات گیاهی موجود در آن مانند چربی امگا ۹ و پلی‌فنول‌های آنتی اكسیدانی، می‌تواند جایگزین موثری برای دیگر روغن‌ها به حساب آمده و سبب كاهش فشار خون در استفاده مستمر شود. در این میان برخی روغن‌های جدید، سبب ایجاد تعادل در فشار خون و تراز شدن قند خون به‌طور همزمان می‌شوند و متخصصان تغذیه استفاده از آنها را توصیه می‌كنند. مواد غذایی مختلف دیگری نیز مانند سیب‌زمینی و كیوی دارای اثر لازم روی فشار خون بالا معرفی شده‌اند اما باید دقت كرد كه مصرف مواد غذایی باید به اندازه و تحت نظر متخصص تغذیه و براساس نیاز هر فرد باشد تا ضمن موثر بودن، با داروهای مصرفی نیز تداخل ایجاد نكند.
نظرات
یگانه خدامی
11 آذر 1403 - 07:51نگذاشتم ديابت مرا تعريف كند يگانه خدامی هنوز هم نوروز سال 1395 را خوب به ياد دارم. روزهايي كه فهميدم آن سلامتي تمام و كمالي را كه هميشه برايش شكرگزاري مي‌كردم از دست داده‌ام. تشنگي شديد، ضعيف شدن عجيب و ناگهاني چشم، حال بد در سفر نوروز، تست قند و اولين عدد 256 ناشتا، بازگشت به تهران و آزمايش با نتيجه وحشتناك و قند روزانه 500، منتهي شد به تشخيص قطعي دكتر براي ابتلاي من به ديابت نوع يك. بايد بستري مي‌شدم كه شدم، با گريه ناشي از شوك از دست دادن بزرگ‌ترين دارايي زندگي‌ام؛ سلامتي. سال سختي را گذرانده بودم و تمام آن يك‌سال گفته بودم تا وقتي سالم هستم كوه را جابه‌جا مي‌كنم و حالا ديگر سالم نبودم. يادم مي‌آيد كه بعد از كلاس‌هاي آموزشي ديابت با خشمي وحشتناك كيلومترها پياده‌روي مي‌كردم و پا روي زمين مي‌كوبيدم. يادم مي‌آيد كه هر روز به خودم مي‌گفتم پارسال اين موقع مريض نبودم. مانند همه ديابتي‌ها با چالش‌هاي تغذيه‌اي هم مواجه بودم و البته هستم. بلافاصله بعد از ديابت و با آموزش‌هايي كه ديدم، مجبور شدم براي هر غذا و خوراكي حساب و كتاب كنم؛ 10 قاشق برنج براي ناهار، 2 كف دست نان براي صبحانه، يك ميوه كوچك براي عصرانه و... همه چيز براي يك ديابتي محدوديت دارد و همه خوراكي‌ها جز بعضي سبزيجات قند دارند و وقتي شيريني مي‌خوري همه مي‌گويند: «تو كه ديابت داري!» كنار آمدن با همه اينها سخت بود، خيلي سخت. با همه اينها نمي‌دانم از چه زماني ولي بالاخره شروع كردم به پذيرفتن. شروع كردم به ياد گرفتن راهكارهايي كه زندگي را بگذرانم حتي با بيماري سختي كه فعلا اميدي براي درمانش نيست تا آخر عمر با من است و هر روز برايم داستان تازه‌اي رو مي‌كند. تا قبل از آن منتظر معجزه‌اي بودم كه دوباره تبديل به همان يگانه سالم شوم، اما حالا معجزه داشت درونم اتفاق مي‌افتاد. ياد گرفتم ادامه دهم. براي خودم عجيب بود، اما يك‌دفعه ديدم ياد گرفتم در جمع انسولين بزنم و برايم مهم نباشد بقيه چطور نگاه مي‌كنند، ياد گرفتم درباره بيماري‌ام حرف بزنم، ياد گرفتم ورزش كنم، رستوران و مهماني بروم و... زندگي كنم. اين بزرگ‌ترين پيروزي براي هر كسي است كه دچار بيماري سخت و طولاني مي‌شود، اينكه ياد بگيرد با مشكل تازه‌اش زندگي كند. خيلي‌ها از يكي، دو سال بعد از بيماري از من مي‌پرسند كه عادت كردي؟ واقعيت اين است كه نه، آدم به چيزي كه برايش مجبور است روزي چند بار بدنش را سوراخ سوراخ كند، عادت نمي‌كند، اما ياد گرفتم زندگي كنم و نگذارم ديابت مرا تعريف كند. زندگي هنوز سخت است؟ بله، خيلي. روزهايي كه قندم بالا مي‌رود، به لطف سياست‌هاي زيباي وزارت بهداشت در دوره‌هاي مختلف انسولين پيدا نمي‌شود، وقتي براي هر غذايي مجبورم حساب و كتاب كنم و جواب بقيه را بدهم كه فلان خوراكي قندم را بالا مي‌برد يا نه، وقتي نمي‌توانم يك خوراكي مخصوص ديابتي‌ها را بخرم چون خيلي گران هستند، وقتي افت قند باعث مي‌شود در خيابان بي‌هوش شوم و براي هزارمين بار اورژانس بالاي سرم بيايد، وقتي در سفر و در كشور غريب مادرم دنبال اورژانس مي‌دود و وقتي مي‌بينم بخشي از زندگي خانواده‌ام براي هميشه تحت‌‌تاثير بيماري من قرار گرفته و به نظر خودم مايه عذاب‌شان شده‌ام، خيلي سخت مي‌گذرد. در چنين روزهايي باز دلم مي‌خواهد تند تند و محكم راه بروم و از آن بالايي بپرسم چه شد كه اين بلا را سرم آوردي. زندگي من ديگر هيچ وقت مثل روزهاي قبل از نوروز 1395 نمي‌شود. اين را مي‌دانم، اما پذيرفته‌ام و كنار آمده‌ام. اگر بخواهم روراست باشم بايد بگويم كه چاره‌اي جز كنار آمدن نداشتم، اما باز اگر بخواهم روراست باشم بايد بگويم خوشحالم كه ياد گرفتم زندگي را با وجود بيماري سختم ادامه دهم. خوشحالم كه به چشم بقيه من فقط يك همكار، دوست، خواهر، دختر و همراه هستم و به عنوان يگانه مبتلا به ديابت تعريف نمي‌شوم. خوشحالم كه از گوشه و كنار مي‌شنوم يگانه خيلي خوب با بيماري‌اش مي‌سازد. روزي، همين چند وقت پيش، دوست خيلي عزيزي به من گفت هميشه فكر مي‌كنم اگر روزي به بيماري سختي مبتلا شوم از تو ياد مي‌گيرم چطور زندگي كنم. من، يگانه خدامي، نزديك 9 سال پيش سلامتي‌ام را از دست دادم، اما زندگي كردم. شما هم اگر تازه به بيماري‌اي مبتلا شده‌ايد، مي‌توانيد اين را از من بشنويد.
دكتر سيدعلي افتخارزاده
11 آذر 1403 - 07:52در گفت‌وگو با دكتر سيدعلي افتخارزاده مطرح شد دوري از استرس و تغذيه سالم دو عامل مهم كنترل فشار خون بالا با دكتر سيدعلي افتخارزاده، متخصص قلب و عروق و فلوشيپ اينترونشنال كارديولوژي درباره علل ايجاد فشارخون بالا و راه‌هاي كنترل و درمان آن گفت‌وگو كرده‌ايم كه در ادامه مي‌خوانيد: علل ايجاد بيماري پرفشاري خون يا فشار بالا چيست؟ بيماري‌هاي قلبي و عروقي و ساير بيماري‌هاي مشابه ديگر اندام‌ها مانند عروق مغزي علل مختلفي دارند كه از جمله شايع‌ترين علل آنها فشار خون، ديابت و قند خون بالا يا مسائل ارثي و ژنتيك و برخي علل ديگر است. از اين بين، ديابت و فشار خون از جمله علل موثر و شايع هستند و در عين حال خود بيماري‌هاي قلبي و عروقي هم مي‌توانند ايجاد‌كننده فشار خون باشند يعني رابطه متقابلي بين آنها وجود دارد. آماري از شيوع و پراكندگي فشار خون بالا در ايران وجود دارد؟ سه سال قبل، آمارگيري كلي براي شناسايي مبتلايان و بيماريابي فشار خون در سطح مراكز درماني كشور انجام شد اما به سبب تداخل با كرونا، آمارگيري خوب و كاملي ممكن نشد. معمولا فشار خون در مراكز پر‌جمعيت و مراكزي كه از نظر اقتصادي فعاليت بيشتري دارند، بيشتر خودش را نشان مي‌دهد. يكي از علل اين موضوع شايد اين باشد كه افراد ساكن در اين مناطق، بيشتر دچار تشخيص بيماري مي‌روند تا افرادي كه در روستاها و مراكز دورتر از مراكز درماني هستند. درمان فشار خون بالا چيست؟ براي درمان فشار خون ابتدا مثل هر بيماري ديگري بايد علت آن تشخيص داده شود. حدود ۹۰ درصد علت ايجاد فشار خون مشخص نيست و افراد از يك سابقه خانوادگي و ارثي صحبت مي‌كنند اما اين هم براي همه ثابت شده نيست. در صورتي كه علل خاصي براي فشار خون پيدا نشود، با داروهاي كنترل‌كننده فشار خون بايد درمان شود. قطع درمان توسط بيماران بعد از گذشت مدتي از دريافت دارو يك اشتباه مهلك است، زيرا فشار خون با درمان كنترل مي‌شود اما از بين نمي‌رود. نقش تغذيه سالم در كنترل فشار خون چقدر است؟ نقش تغذيه در پيشگيري و درمان بيماري‌هاي مرتبط با فشار خون ثابت شده است. مصرف ميوه‌هاي تازه و دوري از فست‌فود و مصرف مايعات زياد در طول روز يكي از علل كمك‌كننده و كنترل و دوري از فشار خون بالا است. عامل اصلي اكثر بيماري‌ها جدا از مسائل ژنتيكي و بيماري‌هاي نادر، عدم آرامش رواني و استرس‌هاي روزافزون محيطي است، به همين دليل افرادي كه در جوامع روستايي و دور از استرس و اضطراب زندگي مي‌كنند و سبك زندگي با استرس كمتري دارند، كمتر با بيماري مواجه مي‌شوند.
دكتر خديجه رحماني، متخصص تغذيه
11 آذر 1403 - 07:53عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي: روغن‌هاي غيراشباع را در رژيم غذايي خود قرار دهيد در گفت‌وگو با دكتر خديجه رحماني، متخصص تغذيه، نقش تغذيه در كنترل بيماري‌هاي فشار خون بالا و ديابت مورد بررسي قرار گرفته است كه در ادامه مي‌خوانيد: آيا رابطه مستقيمي ميان تغذيه افراد و بيماري‌هاي فشار خون بالا و ديابت وجود دارد؟ رابطه بين تغذيه و فشار خون بالا كاملا مستقيم است، زيرا دريافت كالري و افزايش وزن، موجب افزايش چربي‌هاي بدن و از جمله آنها چربي خون مي‌شود كه اين چربي‌ها باعث ايجاد پلاك در رگ‌هاي خوني شده و فشار خون نيز افزايش مي‌يابد. همچنين ارتباط مستقيمي بين فشار خون و برخي از ريزمغذي‌هاي بدن مانند كلسيم و منيزيم وجود دارد. در مورد ديابت هم قطعا افزايش وزن و چاقي به هم مرتبط هستند و افزايش وزن و چاقي ناشي از آن، سبب بروز بيماري‌هاي متابوليك مي‌شود كه يكي از آنها بحث ديابت هست. چه رژيم غذايي براي كنترل فشار خون موثر است؟ مطالعات نشان داده است كه رژيم غذايي دش بر كاهش فشار خون موثر است كه اين رژيم بر مصرف رژيم غذايي با الگوي مديترانه‌اي تاكيد مي‌كند. در اين الگو تاكيد بيشتر روي مصرف سبزي‌ها و ميوه‌ها و غلات و به خصوص غلات كامل يا سبوس‌دار است كه براي بدن بسيار مفيد است. مصرف محدود چربي با تاكيد بر چربي‌هاي سالم از ديگر اجزاي اين رژيم است، زيرا چربي‌هاي ناسالم يا چربي‌هاي اشباع شده سبب افزايش كلسترول و تنگي عروق مي‌شود كه بر فشار خون موثر است. آيا مصرف ماهي و لبنيات روي كنترل فشار خون تاثير دارد؟ در مورد لبنيات مصرف لبنيات كم‌چرب مورد تاكيد است، چون لبنيات از گروه مواد غذايي بسيار مفيدي هستند كه سرشار از منبع كلسيم و ويتامين دي هستند و براي بدن منافع بسيار داشته و در كنترل فشار خون موثر هستند. گوشت سفيد و ماهي در گروه پروتئين‌ها از ديگر مواد غذايي مورد تاكيد است و گوشت سفيد بهتر است كاملا بدون پوست و چربي باشد. اصلاح برخي مواد غذايي پرمصرف مثل روغن چه اثري در رژيم غذايي دارد؟ در مورد روغن‌ها بايد گفت كه ارتباط مستقيمي بين استفاده از چربي‌هاي خوب و غيراشباع و فشار خون وجود دارد، بنابراين استفاده از روغن‌هايي كه چربي غيراشباع دارند، براي كاهش فشار خون موثر است. تغذيه سالم نقش كليدي در كنترل بيماري‌ها ايفا مي‌كند و به بيماران كمك مي‌كند كه ديابت و فشار خون خود را به نحو مطلوبي كنترل كنند.
مهمان
11 آذر 1403 - 07:59به نظر من بهترین راه کنترل بیشتر بیماری‌ها و انواع سرطان و ایست قلبی و مرگ مغزی، ترک گوشتخواری و بازگشتن به تغذیه طبیعی که همان گیاه‌خواری و سپس خام‌گیاه‌خواری و میوەخواری است.