به همّت معاونت مرکزی دانشجویی جماعت دعوت و اصلاح کارگاه «مسؤولیت‌پذیری و اثرگذاری» روز پنجشنبه ۳۰ خرداد ۱۳۹۸ در دفتر مرکزی جماعت  در تهران برگزار شد.

بنا به گزارش اصلاحوب، این کارگاه با ارائه‌ی استاد «جلال معروفیان»، مربّی و مدرّس دانشگاه، مشاور توسعه‌ی فردی و مهارت‌های زندگی و عضو شورای مرکزی جماعت دعوت و اصلاح، با حضور جمعی از مسؤولان و فعّالان دانشجویی جماعت برگزار شد.

در ابتدای این کارگاه، استاد معروفیان با تأکید بر اهمّیّت اثرگذاری و منشأ اثر بودن در جامعه  گفت: «امکان ندارد نتوانیم منشأ اثر باشیم. بدون اثرگذاری، مرگ و حذف ما امری حتمی است. پس نباید بدون این‌که اثری نیک از خود به‌جا بگذاریم، جهان را ترک کنیم. حقیقتاً تاریخ تولّد  هرکسی را از لحظه مرگ او باید نوشت؛ چراکه بعد از مرگ اوست که می‌توان در مورد زندگی و کیفیت حیات او قضاوت کرد.»

وی تأکید کرد که انسان‌های بزرگ هرگز نمی‌میرند چون با به‌جا گذاشتن اثری از خود، حیات‌‌شان را ادامه خواهند داد. بنابراین مرگ، لحظه‌ی تولّد  انسان است و با این تعبیر، ما هیچ‌گاه نخواهیم مرد و برای جاودانگی خلق شده‌ایم.

عضو شورای مرکزی جماعت در ادامه، مسؤولیت‌پذیری و اثرگذاری را مهم‌ترین فاکتور برای ماندگاری و جاودانگی دانست و با استناد به آیاتی از قرآن کریم پیرامون خلقت انسان و مأموریت او در این جهان، بیان کرد که: «این‌همه تکریم و ‌بزرگ‌داشت مقام انسان و بنی‌آدم و این‌همه استعداد در درون و امکانات در جهان بیرون، برای حیاتی موقّتی و چندروزه نیستک؛ بلکه برای دستیابی به جاودانگی است و برای جاودانگی هم باید استعدادها و پتانسیل‌های بی‌نظیرش شکوفا شوند.» وی مسیر این جاودانگی و شکوفایی را: ١)رشد فیزیولوژیکی و رشد آگاهانه و انتخابی؛ ٢)لذّت: به‌گونه‌ای که مانع رشد نشود. یعنی موجب ضرر ‌و زیان به فرد و جامعه نگردد و عاملی تسهیل‌گر برای رشد باشد؛ ٣)خودآگاهی در دو بعد فردی و اجتماعی؛ ٤)رضایت و آرامش خاطر که می‌توان آن را به سلامت روان تعبیر کرد؛ ٥)مسؤولیت‌پذیری؛ ٦)شکوفایی و ٧) جاودانگی و ماندگاری، معرّفی کرد.

در ادامه‌ی کارگاه، وی به بیان نکات کلیدی پیرامون هر یک از موارد فوق پرداخت. 

وی بیان داشت که تقوا به‌عنوان مهم‌ترین مکانیزم خودکنترلی و خودتنظیمی، لذّت‌ها را مدیریت و سر و سامان خواهد داد. آن‌هایی را که مانع رشد انسان می‌شوند شناسایی و از آن جلوگیری می‌کند و لذّت‌های مفید و رشد دهنده را معرّفی می‌کند. معروفیان با اشاره به خالی بودن بحث لذّت در گفتمان دعوت اسلامی افزود: باید از زندگی لذّت برد و آن را عامل رشد قرار داد؛ نه این‌که آن را زشت و یا مزاحم و مخالف حیات معرّفی  نمود. 

وی، در ادامه با بیان تعاریف متعدّد و مصادیق فردی و جمعی خودآگاهی تأکید نمود که: «خودآگاهی یعنی این‌که انعکاس و پروتکل رفتار و گفتار و کردار دیگران نباشیم بلکه خودمان باشیم. مثلاً ما معرّف شغل و ثروت و جایگاه خود باشیم و نه برعکس؛ با کف زدن و تشویق دیگران یا انتقاد و سرزنش آنان تغییر نکنیم و به علّت رفتار و احساس خود در هر لحظه از زندگی آگاه باشیم.»

وی رضایت خاطر و آرامش روانی را به‌عنوان سلامت روان، عاملی بسیار مهمّ در کنار صالح بودن و مصلح بودن دانست و ضمن تأکید بر اهمّیّت  تربیت انسان‌هایی با سلامت روانی بالا گفت: «انسان‌های سالم سازگارند و انسان‌های ناسالم سازش‌کار.»

معروفیان، مسؤولیت‌پذیری را شامل یک احساس، نوعی آگاهی، هوشیاری، تعهد و عمل دانست و گفت: «احساس مسؤولیت یعنی: ما رها نشده‌ایم، بلکه تحت مراقبت وجدان، خانواده، جامعه، تاریخ و خداوند هستیم.» 

وی در ادامه، با بیان نشانه‌ها و مصادیقی از انسان‌هایی که  مسؤولیت‌پذیر نیستند گفت: «آنان همیشه خود و دیگران را سرزنش می‌کنند. به‌جای یافتن راه‌حل، به‌دنبال مقصر می‌گردند. همیشه با کمبود وقت روبرو هستند. مظلوم‌نمایی می‌کنند و خود را قربانی می‌دانند. در زندگی روزمره، بی‌نظم و شلخته هستند. بی‌تفاوت هستند. شاد نیستند و نشاط کافی را برای انجام وظایف خود ندارند.» 

وی تأکید کرد: در مقابل «مسؤولیت‌پذیری باعث رشد متوازن و عرضی (کیفی) انسان در زندگی و منجر به خدمت‌گذاری به جامعه و دیگر انسان‌ها می‌گردد.» وی، خدمت‌گذاری را نیز موجب رهایی از اعتیاد و وابستگی به اشیاء، افزایش اعتماد به نفس، رهایی از خودشیفتگی، دریافت انرژی مثبت و شادابی و طول عمر دانست. 

در بخش پایانی کارگاه، موضوع اثرگذاری به‌تفصیل مورد بحث و بررسی قرار گرفت و استاد جلال معروفیان در این مورد اظهار داشت که: «جوهره‌ی اثرگذاری تغییر است. اگر تغییر و تحوّلی ایجاد نکنیم اثرگذار نبوده‌ایم.» وی تغییر را حرکت از وضع موجود به سمت وضع مطلوب تعریف کرد و ضمن بیان مراحل و شرایط تغییر بر ضرورت به‌کارگیری روش‌ها و ابزارهای نوین و خلاّقانه جهت ایجاد اثرگذاری تأکید نمود و اهمّیّت مهارت‌آموزی، استمرار و استقامت را یادآور شد.

در پایان این کارگاه یک‌روزه، به پاس قدردانی از همراهی و حضور استاد جلال معروفیان در برنامه‌های دانشجویی و دانش‌آموزی جماعت، تندیسی به رسم یادبود از طرف معاونت مرکزی دانشجویی به وی تقدیم گردید. لازم به ذکر است که در این کارگاه مشارکت و گفت‌وگویی فعّال از طرف حاضران صورت گرفت.