بدان که ارزش این اعمال از جهت پاداش است. این فرصتی است که تو را به عمل تشویق میکند و عمل قلعهای است که از ورود غم و اندوه جلوگیری میکند. هر گاه بنده در عمل کوتاهی کند خداوند او را به غم و اندوه دچار میکند. و اینک آن نه عمل:
١- نماز عشا و صبح با جماعت: مسلم به روایت از عثمان بن عفان آورده است: از رسول گرامی اسلام شنیدم که فرمود: «من صلى العشاء في جماعةٍ فكأنما قام نصف الليل، ومن صلى الصبح في جماعةٍ فكأنما صلى الليل كله» هر کس نماز عشا را به جماعت بخواند گویی نصف شب را احیا کرده است و هر کس نماز صبح را به جماعت بخواند گویی تمام شب را در نماز بوده است.
٢- تلاوت اواخر بقره: مسلم و بخاری از ابی مسعود بدری روایت کردهاند که فرمود: رسول خدا فرمود: «الآيتان من آخر سورة البقرة من قرأهما في ليلةٍ كفتاه»دو آیهی آخر سوره را هر کس بخواند در آن شب او را کفایت میکند.
ابن حجر میگوید: یعنی جای شب زنده داری را میگیرد. این سخن از راوی حدیث یعنی ابی مسعود هم نقل شده است: هر کس آخر بقره را بخواند جای قیام شب را میگیرد. در سنن دارمی آمده است که علی ابن ابی طالب فرمود: گمان نمیکردم فرد عاقلی پیش از آن که دو آیهی آخر سورهی بقره را خوانده باشد بخوابد. این دو آیه از گنجهای زیر عرش هستند.
٣- اواخر آل عمران: دارمی در سنن خود از عثمان بن عفان آورده است که میفرماید: هر کس در شب آخر آل عمران را بخواند برای قیام یک شب نوشته میشود. برخی از علما این خبر را صحیح نمیدانند و اگر صحیح بود پیامبر اسلام به آن عمل میکرد. زیرا وقتی از خواب بیدار میشد چنان که در صحیحین آمده است، در حالی که به آسمان نگاه میکرد این آیات را میخواند.
٤- قیام با صد آیه: احمد در مسند خود از تمیم داری آورده است: رسول خدا فرمود: «من قرأ بمائة آية في ليلةٍ كتب له قنوتُ ليلة» هر کس صد آیه را در شب بخواند عبادت یک شب برای او نوشته میشود. آلبانی این حدیث را صحیح و شعیب ارنؤوط با شواهد آن را حسن دانسته است.
٥- خواندن نماز تراویح و وتر با به جماعت: صاحبان سنن از ابوذر روایت کردهاند که رسول خدا فرمود: "من قام مع الإمام حتى ينصرف كتب له قيامُ ليلة" هر کس نماز را با امام تمام کند قیام یک شب برای او نوشته میشود. آلبانی حدیث را صحیح دانسته است.
٦- نیت شب زنده داری: نسائی در سنن خود از ابو درداء روایت کرده است که رسول خدا فرمود: "من أتى فراشه وهو ينوي أن يقوم يصلي من الليل فغلبته عيناه حتى أصبح كتب له ما نوى، وكان نومه صدقةً عليه من ربه عز وجل" هر کس در حالی که نیت شبزنده داری در دل دارد بخوابد اما خواب بر او غلبه کند، ثواب شب زنده داری برایش نوشته میشود. خواب او صدقهی پروردگار برای او بوده است. آلبانی حدیث را صحیح دانسته است.
٧- غسل روز جمعه و زود رفتن به مسجد: صاحبان سنن از حدیث اوس بن اوس ثقفی روایت کردهاند که فرمود: «من غسَّل يوم الجمعة واغتسل، ثم بكَّر وابتكر، ومشى ولم يركب، ودنا من الإمام فاستمع ولم يَلْغُ.. كان له بكل خطوةٍ عملُ سنةٍ صيامها وقيامها» از رسول خدا شنیدم که میفرمود: هر کس روز جمعه غسل کند و زودتر و پیاده به مسجد برود، به امام نزدیک شود و به سخنانش گوش دهد و ساکت بنشیند با هر گامی که بر میدارد ثواب روزه و قیام یک سال برایش نوشته میشود.
٨- مرزبانی در سرحدات: مسلم در صحیح خود از سلمان روایت میکند که فرمود: از رسول خدا شنیدم که فرمود: «رباط يوم وليلةٍ خيرٌ من صيام شهر وقيامه» مرزبانی یک روز و شب در راه خدا از روزه و قیام یک ماه بالاتر است.
٩- سرپرستی بیوهزنان و بینوایان: در صحیحین در ابوهریره روایت است که رسول خدا فرمود: «الساعي على الأرملة والمسكين كالمجاهد في سبيل الله، أو القائمِ الليلَ الصائمِ النهارَ»
کسی که در راه رفاه بیوهزنان و بینوایان تلاش کند مانند مجاهد در راه خداست یا مانند شب زندهدار یا روزهدار است.
نظرات