کلمه‌ی قدر که در توصیف این شب آمده است به معنی مقام و شرف و برکت است؛ به همین خاطر خدای متعال می‌فرماید: «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةٍ مُّبَارَكَةٍ إِنَّا كُنَّا مُنذِرِينَ فِيهَا يُفْرَقُ كُلُّ أَمْرٍ حَكِيمٍ* أَمْراً مِّنْ عِندِنَا إِنَّا كُنَّا مُرْسِلِينَ* رَحْمَةً مِّن رَّبِّكَ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ» (الدخان:٣-٦).

[كه‌] ما آن را در شبى فرخنده نازل كرديم، [زيرا] كه ما هشداردهنده بوديم. در آن [شب‌] هر [گونه‌] كارى [به نحوى‌] استوار فيصله مى‌يابد. [اين‌] كارى است [كه‌] از جانب ما [صورت مى‌گيرد]. ما فرستنده [پيامبران‌] بوديم. [و اين‌] رحمتى از پروردگار توست، كه او شنواى داناست.

«إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ القَدْرِ وَمَا أَدْرَاكَ مَا لَيْلَةُ القَدْرِ* لَيْلَةُ القَدْرِ خَيْرٌ مِّنْ أَلْفِ شَهْرٍ* تَنَزَّلُ المَلائِكَةُ وَالرُّوحُ فِيهَا بِإِذْنِ رَبِّهِم مِّن كُلِّ أَمْرٍ* سَلامٌ هِيَ حَتَّى مَطْلَعِ الفَجْرِ» (القدر:١-٥).

ما [قرآن را] در شب قدر نازل كرديم. و از شب قدر، چه آگاهت كرد. شب قدر از هزار ماه ارجمندتر است. در آن [شب‌] فرشتگان، با روح، به فرمان پروردگارشان، براى هر كارى [كه مقرّر شده است‌] فرود آيند؛[آن شب‌] تا دمِ صبح، صلح و سلام است.

رسول خدا نیز فرموده است: «تحروا ليلة القدر في العشر الأواخر من رمضان» شب قدر را در دهه‌ی آخر رمضان دنبال کنید. 

همچنین می‌فرماید: «من قام ليلة القدر إيمانا واحتسابا غفر له ما تقدم من ذنبه» هر کس شب قدر را با ایمان و امید پاداش احیا کند گناهان گذشته‌اش پاک می‌شود. از عایشه صدیقه روایت است که فرمود: گفتم: ای رسول خدا اگر شب قدر را دریافتم چه بگویم؟ فرمود: بگو خدایا تو آمرزنده‌ای و آمرزش را دوست داری پس ما را بیامرز.

از نشانه‌های شب قدر احساس آرامش قلبی و لذت و دوستی عبادت است. رسول خدا می‌فرماید: 

«ليلة القدر ليلة بلجة، لا حارة ولا باردة، ولا يرمى فيها بنجم، ومن علامة يومها تطلع الشمس لا شعاع لها»

شب قدر شب صاف و آرامی است نه گرم است و نه سرد؛ در آن شب هیچ ستاره‌ی پرتاب نمی‌شود و وقتی خوشید طلوع می‌کند شعاع ندارد. 

از دیگر فضایل این شب مبارک نزول قرآن است؛ این شب به بیش از هزار شب می‌ارزد؛ شاهد فرود آمدن فرشتگان است. شب قدر شب بخشایش و آزادی از آتش است. شب پر خیر و برکت است که رحمت خدا در آن فرود می‌آید و تمام کارهای مهم فیصله داده می‌شود. هر کس بتواند یکی از نشانه‌های شب قدر را در بیداری ببیند آن شب را درک کرده است. 

 از رسول خدا روایت است که فرمود:

«إذا كانت ليلة القدر نزل جبريل في كبكبة (أي جماعة) من الملائكة يصلون ويسلمون على كل عبد قائم أو قاعد يذكر الله، فينزلون من لدن غروب الشمس إلى طلوع الفجر».

شب قدر جبرئیل با گروهی از فرشتگان فرود می‌آید نماز می‌خوانند و بر هر بنده‌ای که مشغول ذکر و نماز باشد سلام می‌کنند. از غروب خورشید تا سپیده دم صبح فرود می‌آیند. 

خدایا توفیق درک و مشاهده‌ی شب قدر این سال را بر ما ارزانی دار؛ ما را ببخشای و بیامرز و عافیت دین و دنیا و آخرت بر ما عطا فرما.