خداوند بندگانش را دوست دارد. انسان را به نفحهای آسمانی ویژه گردانده و از دیگر مخلوقات او را متمایز ساخته و او را خلیفهی خود در زمین قرار دادهاست:
«و بیگمان آدمیزادگان را گرامی داشتیم و آنان را در خشکی و دریا، سوار (بر مرکبهای مناسب) کردیم و از چیزهای پاکیزه آنان را روزی دادیم و آنان را از بسیاری از آنها که آفریدیم، برتری دادیم.» (اسراء/70)
خداوند آدمیان را دوست دارد و برای بندگاناش دوستدار خیر است و خوش ندارد که آنان اعمال دوزخیان را انجام دهند : «و برای بندگاناش کفر را نمیپسندد.» (زمر/7) زیرا دوست دارد که همه بهشتی باشند.
لطف سرشار و هدایای گوناگون، از مظاهر محبت خداوند نسبت به بندگان است. مگر هدیه جز از یک دوست میرسد؟ ارمغانهای خداوند به ما، هرگز پایان نمییابند، بلکه خداوند ما را از آنها سرشار میکند و خود را نزد ما محبوب میگرداند. میدانیم که او چه ذاتِ بزرگی است. با این وصف خود را نزد ما محبوب میگرداند. او پروردگار بینیاز است. طاعت بندگان به او سود نمیرساند و نافرمانیشان به او زیان نمیرساند.
این معبود بزرگ با این ارمغانها، خو را نزد ما محبوب میکند. از محمد مسلمهی انصاری روایت است که رسول خدا فرمود:
«پروردگارتان در روزهای زمانه نفحههایی دارد. خود را در معرض آنها قرار دهید. چه بسا نفحهای از آن به شما برسد و سپس هرگز نگونبخت نشوید.»
روزهایی مثل روز عرفه از این نفحههاست. روزهی عرفه باعث آمرزیده شدن گناهان دو سال میشود. روزهی عاشورا و روز جمعه نیز چنین است. یک نماز جمعه تا نماز جمعهی بعدی باعث آمرزش گناهان روزهای میانی میشود، مشروط به آن که از گناهان کبیره اجتناب شود. یک عمره تا عمرهی دیگر نیز کفارهی گناهان وسط میشود.
ماه رمضان بزرگترین نفحهی الهی است. شگفت این جاست که در رمضان چندین نفحه وجود دارد. چند جمعه در رمضان وجود دارد. چه بسا انسان مسلمان در ماه رمضان عمره بگزارد. گزاردن عمره در رمضان با ثواب حج برابر است. در این ماه شب قدر نیز هست. افزون بر آن بسیاری کسان در رمضان آمرزیده میشوند. رحمتها و برکات الهی فراوان نازل میشوند. در آن حسنات مضاعف و گناهان زدوده میشوند.
رمضان میآید تا مهر تأییدی بر محبت خداوند بر بندگان باشد. این محبت علیرغم رویبرتافتن مردم از خدا، سرپیچی از فرمانهای او و هتک حرمتهاست. خداوند خواهان خیر برای بندگان است. برایشان فضای مناسب را فراهم میکند تا برای بازگشت به سوی او و آشتی با او تصمیم بگیرند.
برادرم، رمضان در آستانهی درهاست. رمضان ارمغان پروردگار جهانیان است. در لابهلای خود چیزهایی دارد که باعث بازگشت ما به سوی خدا و آشتی با او میشود. راستی، ما چه میتوانیم انجام دهیم؟
رمضان، فرصتی است که تنها یک بار در سال تکرار میشود. چه میدانیم که سال آینده کجا خواهیم بود؟
بنابراین، بیایید تا از این نفحهی الهی به درستی بهرهبرداری کنیم، فرصت را مغتنم شماریم و به سوی کارهای خیر مسابقه دهیم. اما پیش از واردشدن به میدان مسابقه، ناگزیر باید هدفی را که میخواهیم در رمضان به آن برسیم، مشخص کنیم و سازوکارهای مناسب را برای تحقق آن به کار بندیم، تا بتوانیم از این فرصت طلایی بهرهی خوبی ببریم.
اما پیش از تعیین اهداف در ماه رمضان، میباید پارهای از امور را مد نظر قرار دهیم.
برای آن که اهدف بر بنیانی درست و سالم گذاشته شوند، این امور بینهایت مهم هستند:
- میخواهیم استقامت و همت بلند ماه رمضان را پس از رمضان ادامه دهیم، زیرا پس از رمضان استقامت و همت بسیاری از کسان رو به کاهش میگذارد.
- بدانیم که تداوم استقامت منوط به حاصل ایمان است که طی رمضان در قلب جان میگیرد.
- مهمترین چیزی که میباید به هنگام ادای عبادات گوناگون فراهم باشد، حضور قلب است. عبادت بیشتر از لحاظ کمی هدف نیست، بلکه کیفیت ادا و میزان استفادهی قلب از آن، مهمتر است: «گوشتهای آن (قربانی) و خونهای آن هرگز به خدا نخواهد رسید، بلکه تقوای شما به او خواهد رسید.» (حج/37)
حضور قلب در عبادات باعث میشود که آنها ثواب بیشتر و برکت فراوانتر داشته باشند و روان و قلب را بیشتر به طراوت و شادابی برسانند. علت این امر آن است که به هنگام هماهنگی قلب با جوارح در اثنای ادای عبادات، ایمان به صورت ملموسی افزایش مییابد.
پیش از تعیین هدف موردنظر در رمضان میباید تمام این موارد را در نظر داشت. رمضان، ارمغان بزرگ است و به میزان عظمت این ارمغان، میباید برای استقبالاش آمادگی بیشتری صورت پذیرد. از خداوند مسألت داریم که ماه شعبان را برایمان مبارک قرار دهد و ما را به ماه رمضان برساند.
نظرات