گروه اندیشه: حقوق بشر بدون استمداد از وحی ممکن نیست، کسانی که اندیشه غیر الهی دارند اگر بخواهند حقوق بشر را از مبانی مشترک بدست آورند، باید آن‌ها را از منابعی مشترک بگیرند. 
به گزارش خبرگزاری قرآنی ایران (ایکنا)، آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی روز پنج‌شنبه، 30 مهرماه در دیدار مدیران و فرهنگیان دانشگاهی و جمعی از بسیجیان، در ادامه مباحث جلسات پیشین‌شان که در باب علم اخلاق برگزار شد، به بحث درباره تفاوت اخلاق اسلامی و اخلاق غیر اسلامی پرداخته و گفت: باید‌ها و نباید‌های اخلاقی که مواد اخلاقی می‌باشند، به عدل و ظلم، مهم‌ترین مبانی اخلاقی بر می‌گردند. معنای عدل نیز قرار دادن هر چیز در جای خود است. تا اینجا اختلافی نیست و مورد توافق همه می‌باشد؛ اختلاف در این موضوع می‌باشد که ما باید این مبانی را از چه منابعی بگیریم؛ به عبارت دیگر، از کجا باید فهمید که جای اشیاء کجاست و هر چیزی باید در کجا قرار بگیرد؟
آیت‌الله جوادی در این جلسه عنوان کرد: اخلاق زمانی می‌تواند علمی باشد که یک سلسله مواد فرعی داشته باشد. این مواد فرعی می‌بایست مستند به یک سری مبانی علمی باشد و آن مبانی نیز باید به یک سلسله منابع متصل باشد؛ زیرا چیزی که منبع ندارد، مبنا ندارد و چیزی که مبنا ندارد، مواد و فروع قابل دفاع علمی ندارد. چیزی هم که مواد و فروع قابل دفاع علمی ندارد علم نیست.
این مفسر قرآن کریم با اشاره به اختلاف منابع استنباط مبانی اخلاقی در اخلاق اسلامی و غیر آن تصریح کرد: منبع استنباط مبانی اخلاقی برای ما مسلمانان قرآن، عقل و سنت پیامبر(ص) است. عدل؛ یعنی قرار دادن هر چیزی در جای خودش. ما مسلمانان اعتقاد داریم که تنها خالق است که می‌داند جای هر مخلوقی کجاست. ولی کسانی که الهی نمی‌اندیشند، ناگزیر مبانی اخلاقی‌شان را از آداب، رسوم، فرهنگ و تاریخ خود می‌گیرند. این بد است و آن خوب است؛ زیرا در این سرزمین، ما این را خوب می‌دانیم و آن را بد می‌دانیم. در حقیقت مبانی آن‌ها، به مبانی سنتی، تاریخی و فرهنگی آن‌ها بر می‌گردد و به دلیل این‌که این خصوصیات در ملت‌های مختلف یکسان نمی‌باشد، برای وضع قانونی مشترک به نام حقوق بشر با مشکل مواجه می‌شوند.
در ادامه این جلسه آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی به مشکلی که منشور حقوق بشر به خاطر فقدان نگرش الهی به آن دچار شده است، اشاره کرد و افزود: حقوق بشر بدون استمداد از وحی ممکن نیست؛ یعنی راه علمی ندارد. کسانی که اندیشه غیر الهی دارند اگر بخواهند که این سی اصل و ماده منشور حقوق بشر را از مبانی مشترک بدست آورند، باید آن‌ها را از منابعی مشترک بگیرند؛ حال آن‌که منابع مشترک، بنا بر مبنای تفکرات غیر الهی ایشان وجود ندارد؛ پس چگونه می‌خواهند برای هفت میلیارد انسان، قانون مشترک وضع کنند؟
یادآوری می‌شود که جلسات بحث در باب علم اخلاق آیت‌الله جوادی آملی که از سه هفته پیش آغاز شده است، در ادامه همین بحث و طبق روال سه هفته گذشته، هر پنج‌شنبه بعد از نماز ظهر در مسجد معظم له در قم برگزار می‌شود.
نظرات