72 سال از تصویب اعلامیه حقوق بشر می‌گذرد. اعلامیه جهانی حقوق بشر یا همان پیمان بین‌المللی که ضرورت آن بعد از جنگ جهانی دوم و زیرپاگذاشتن انسانیت كاملا مشهود بود. این پیمان‌نامه در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در تاریخ ۱۰ دسامبر ۱۹۴۸ در پاریس به تصویب رسید. در آن برای اولین‌بار حقوقی را که تمام انسان‌ها مستحق آن هستند، به‌صورت جهانی بیان كرد. اعلامیه‌ای 30 ماده‌ای كه حقوق بنیادی مدنی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی‌ای را که تمامی انسان‌ها در هر کشوری باید از آن برخوردار باشند، مشخص کرده است. طبق این پیمان‌نامه تمام ابنای بشر آزاد زاده شده و در حرمت و حقوق با‌هم برابرند. عقلانیت و وجدان به آنها ارزانی شده و لازم است تا با یکدیگر عادلانه و برادرانه رفتار کنند. هر فردی سزاوار و محق به زندگی، آزادی و امنیت فردی است. هیچ‌كس نباید در بردگی نگاه داشته شود. هیچ‌کس نباید مورد شکنجه یا بی‌رحمی و آزار یا تحت مجازات غیرانسانی یا رفتاری قرار گیرد که منجر به تنزل مقام انسانی او شود. همه در برابر قانون برابرند و همگان سزاوار آن‌اند تا بدون هیچ تبعیضی به‌طور برابر در پناه قانون باشند. هیچ‌کس نباید مورد توقیف، حبس یا تبعید خودسرانه قرار گیرد. هر انسانی سزاوار و محق به دسترسی کامل و برابر به دادرسی آشکار و عادلانه توسط دادگاهی بی‌طرف و مستقل است تا در برابر هر گونه اتهام جزائی علیه او، به حقوق و تکالیف وی رسیدگی کند. شاید این حقوق به نظر خیلی ساده باشند اما به نظر می‌رسد اجرای آن اصلا ساده نبوده است. 72 سال می‌گذرد و هنوز در هرگوشه جهان اتفاقاتی غیرانسانی در حال وقوع است و نقض حقوق بشر به‌صورت گسترده رخ می‌دهد. نمونه آن هم زیاد است از مسموم‌شدن مخالفان در روسیه، زندانی‌شدن مسلمانان اویغور در اردوگاه‌های چین، كشتارهایی كه در آفریقا رخ می‌دهد و جنگ‌های داخلی و نسل‌كشی در روهینگیا یا چندی پیش در بوسنی وسط اروپا. دستگیری فعالان حقوق‌بشر در خاورمیانه و شاید یكی از بزرگ‌ترین اعتراضات علیه نژادپرستی -جنبش زندگی سیاهان مهم است- كه منجر به سه ماه تظاهرات در آمریكا شد همه نشان‌دهنده آن است كه بشر و نهادهای مسئول نتوانسته‌اند به اهداف خود برای تحقق حقوق بشر برسند. درست است كه مدام بیانیه‌هایی تصادر می‌شود و قرار است كه كنوانسیون‌ها و زیرمجموعه نیز تلاش‌هایی انجام دهند اما به نظر تلاش‌ها در حدی نیست كه انتظار امنیت و آسایش برای بنی‌بشر فراهم شود. در هر گوشه دنیا اتفاق‌هایی در حال رخ‌دادن است؛ از كشته‌شدن و غرق‌شدن خانواده ایرانی در حال مهاجرت در مانش تا دستگیری و شكنجه زنان در دست طالبان یا باندهای موادمخدر در مكزیك و بچه‌كشی‌هایشان همه رخ می‌دهد تا به مسئولان و فعالان حقوق بشر یادآوری كند كه دستیابی به حقوق بشر برای بسیاری آرزویی دست‌نیافتنی است.
نظرات