بی‌گمان اعتلای مادّی‌ و معنوی امت اسلامی منوط به محکم گرفتن ریسمان قرآن کریم و شریعت غراء محمدی –صلّی‌الله علیه و سلّم– می‌باشد.

در کتاب مشکاه المصابیح به نقل از صحیح مسلم آمده است که خلیفه دوم عمر فاروق (رض) روایت می‌کند که حضرت محمد مصطفی (ص) ارشاد فرمودند: خداوند بزرگ به وسیله این کتاب (قرآن مجید) افرادی را بلند مرتبه می‌گرداند و گروهی را پست و ذلیل می‌نماید. یعنی آنانکه در این چند صباح دنیا در مسیر آموزه‌های زیبای قرآن گام برمی‌دارند، حضرت حق در دنیا و آخرت به آنها رفعت و سربلندی ارزانی می‌فرماید و کسانیکه از جامه عمل پوشاندن به دستورات و فرامین قرآنی اجتناب می‌ورزند، خداوند تبارک و تعالی آنها را در دنیا و آخرت ذلیل می‌نماید.

ام‌المومنین عایشه (رض) ارشاد رسول الله را نقل می‌فرماید: که برای هر چیز یک نوع شرافت وجود دارد که به آن افتخار می‌نماید و همانا عزّت‌ و شرافت امّت‌ من قرآن کریم است. (به روایت حلیه)

تأکید‌ بر آموزش و یادگیری قرآن کریم در شریعت غرّاء‌ محمدی (ص) تا آنجاست که خلیفه سوم عثمان ذوالنورین (رض) می‌فرماید که حضرت محمد مصطفی (ص) ارشاد فرمودند: بهترین شما کسی است که قرآن را یاد بگیرد و به دیگران یاد بدهد. (بخاری) و اهمیت حفظ و از بر کردن قرآن به حدی‌‌‌ست که ترمذی از ابن عباس (رض) روایت می‌کند که حضرت محمد (ص) فرمودند همانا کسیکه در دل او چیزی از قرآن نباشد، مانند خانه ویرانی است.

جایگاه و منزلت حافظ قرآن چنان است که امام احمد (ره) از خلیفه چهارم علی مرتضی (کرم الله وجهه) روایت می‌کند که پیامبر اکرم (ص) ارشاد فرمودند: هر کس قرآن را بخواند و حفظ نماید و حلال آن‌را حلال و حرام آن‌را حرام بداند خداوند بزرگ او را در بهشت داخل می‌فرماید و شفاعتش را در حق ده نفر از خویشاوندان وی که جهنم برایشان واجب شده می‌پذیرد. در روایت صحیحی که حاکم از معاذجهنی (رض) روایت نموده حضرت محمد (ص) می‌فرماید: هرکس قرآن را بخواند و بر آن عمل نماید روز قیامت بر سر پدر و مادرش چنان تاجی نهاده می‌شود که روشنایی آن از روشنایی خورشید بیشتر خواهد بود. اگر آن خورشید در خانه‌های شما باشد حالا چه گمان می‌کنید برای تسیکه خودش بر آن عمل کرده باشد.

 بر والدین سخت ضروری است که برای آموزش قرآن کریم به فرزندان خویش اهتمام ویژه‌ای بورزند زیرا در کتاب جمع‌الفوائد از طبرانی به روایت انس (رض) از رسول الله (ص) نقل شده که هر کس به فرزندش روخوانی قرآن یاد بدهد تمام گناهان گذشته و آینده او بخشیده خواهد شد و هرکس فرزندش را حافظ قرآن بگرداند روز قیامت با چهره‌ای نورانی بسان ماه شب چهارده از قبر بلند می‌شود.

هم‌چنین تلاوت قرآن کریم جایگاه ویژه‌ای در شست‌و‌شوی قلب و باطن انسان دارد. بیهقی در شعب‌الایمان از ابن عمر (رض) روایت می‌کند که رسول اکرم (ص) ارشاد فرمودند: همانا این دل‌ها زنگ می‌گیرند همانگونه که آهن از برخورد با آب زنگ می‌گیرد‌. صحابه پرسیدند ای رسول خدا (ص) روش پاک کردن آنها چگونه است؟ حضرت محمد (ص) فرمودند: مرگ را فراوان یاد نمودن و تلاوت قرآن کریم. فضیلت تلاوت قرآن کریم تا آنجاست که دارمی از صحابی بزرگ ابن مسعود (رض) روایت می‌کند که بنی اکرم (ص) ارشاد فرمودند: هرکس حرفی از قرآن کریم را بخواند در برابر آن یک نیکی است و یک نیکی در پاداش برابر با ده نیکی می‌باشد. من نمی‌گویم که (الم) یک حرف است بلکه الف یک حرف، لام یک حرف و میم یک حرف است. اینک به یاری حضرت حق فضایل برخی از سوره‌های قرآنی را بر اساس روایات ذکر می‌نماییم:

دارمی روایت می کند که رسول الله (ص) ارشاد فرمودند: هر کس سوره (یس) را در آغاز روز بخواند تمام نیازهای آن روز وی برآورده خواهد شد.

بیهقی در شعب الایمان از ابن مسعود (رض) روایت می‌کند که حضرت محمد (ص) ارشاد فرمودند: هر کس سوره واقعه را هر شب بخواند هرگز به او فقر و تنگدستی نمی‌رسد. ابن مسعود دختران خویش را امر می‌فرمود که هر شب این سوره را تلاوت نمایند.

ابن حبان در صحیح خود از ابوهریره (رض) روایت می‌کند که رسول الله (ص) فرمودند: در قرآن کریم چنان سوره‌ای وجود دارد که سی آیه است. این سوره برای خواننده خود شفاعت می‌کند تا اینکه مغفرتش کرده شود، آن سوره ملک است.

این نوشتار را با حدیثی که ابن ماجه به سند حسن از صحابی بزرگ ابوذر (رض) روایت کرده به حول و قوه الهی به پایان می‌رسانیم. ابوذر (رض) می‌فرماید که حضرت رسالت پناه (ص) ارشاد فرمودند: ای ابوذر! اگر صبح بروی و یک آیه از قرآن مجید را یاد بگیری از خواندن صد رکعت نماز نافله بهتر است.

این حدیث مبارک اهمیت فراوان آموزش قرآن کریم در جامعه اسلامی را سخت نمایان می‌گرداند.

 

از حضرت حق مسألت‌ می‌جوییم که ما و فرد فرد امت اسلامی را در مسیر تعلیم، تعلم و عمل به قرآن کریم همواره گامزن بفرماید.