استفاده صحيح از ماهواره، مي تواند تاثيرات مثبتي در راستاي افزايش معلومات داشته باشد و اين در حالي است كه استفاده نادرست از آن مي تواند بسيار مخرب باشد، لذا برخورد جدي با ماهواره، روزنه اي براي پيشرفت فرهنگ سازي ديني و مذهبي است.متاسفانه الگوگيري هاي غلط و ناصحيح به دليل سهل الوصول بودن ماهواره به راحتي القا مي شود. خشونت ها و رفتارهاي نادرست ارائه مي شوند. اين ما هستيم كه بايد پايه هاي فرهنگي مان را محكم كنيم وگرنه آسيب ها وجود دارند. ممكن است يك دانش آموز براي ارائه يك تحقيق خوب سراغ اينترنت و ماهواره برود و يك دانش آموز ديگر ساعت ها وقتش را پاي اينترنت و ماهواره به بطالت بگذراند.تمايلات انسان ها دو وجه دارد؛ يكي نياز و ديگري خواسته است. نيازها هميشه در اولويت هستند. تخصص مي خواهند و البته اطلاعات. اما خواسته ها با نيازها كاملامتفاوت هستند. ممكن است ما نياز به استفاده از يك تكنولوژي را داشته باشيم و ممكن است بخواهيم براي اينكه در مسير زندگي بيشتر به ما خوش بگذرد از يك تكنولوژي استفاده كنيم. اينها بايد كاملااز هم تميز داده شوند.علي زارعان، كارشناس ارشد رسانه در مورد روش هاي مقابله با آسيب هاي شبكه هاي ماهواره اي مي گويد:« كودكان 20 برابر بيش از بزرگسالان از تلويزيون اثرپذيري دارند.وقتي در يك خانواده تماشاي برنامه هايي مثل فارسي وان و جم ٰtv جزء فرهنگ عادي خانواده مي شود بايد به اين عارضه هم توجه كنيم كه بيست برابر مادر، كودكش از آن اثر مي پذيرد.وقتي موضوعي منع مي شود، بايد به سرعت براي آن جايگرين مشخص كنيم. منع منطقي تماشاي برنامه هاي ماهواره اي بايد با تشويق به تماشاي برنامه هايي با كيفيت همراه باشد.عدم توانايي تعيين تكليف والدين براي فرزندانشان يكي از ضعف هايي است كه سبب تماشاي بي برنامه شبكه هاي ماهواره اي مي شود.در بسياري از فيلم هاي خارجي ديده ايم كه پدر و مادر براي تنبيه كودكانشان مي گويند » حق نداري برنامه مورد علاقه ات را ببيني و تا فردا صبح نيز از اتاقت بيرون نيا« اين نوع تنبيه در خانواده هاي ايراني يك نوع شوخي تلقي مي شود. عدم كنترل فرزندان را نبايد با مهرباني يكي دانست و والدين بايد بتوانند براي فرزندانشان تعيين تكليف كنند.ضعف ديگري كه سبب افزايش مخاطبان شبكه هاي نازل ماهواره اي شده است عدم تربيت سواد بصري است.سواد بصري عنصري كليدي است كه بايد به كودكان آموزش داده شود اما متاسفانه كودكان ما كمترين بهره را از اين علم دارند.كودك ما بايد بتواند يك اثر فاخر را از يك اثر ضعيف تشخيص دهند. برنامه‌ريزي جهان غرب در جهت هويت زدايي، دين زدايي، خانواده‌‌ستيزي و خانواده گريزي است و بر اساس اين محورها به توليد فيلم و برنامه مي‌پردازد. نگاه اساسي فيلم‌هايي كه توسط رسانه‌هاي غربي توليد و از طريق ماهواره به طور رايگان در اختيار خانواده‌ها قرار مي‌گيرد از ميان بردن نگاه عفيفانه مرد و زن در خانواده است.آنها تلاش مي‌كنند تا زيور عفاف را به عنوان يك عامل مخرب جلوه دهند و تعهد و پايداري افراد خانواده را نسبت به هم از ميان ببرند.آمار نشان مي‌دهد که در کشور ما بيش‌ترين مخاطبان تلويزيون را زنان تشکيل مي‌دهند. همين باعث شده برنامه‌هاي اين نوع شبکه‌ها با هدف‌قراردادن شخصيت زن و القا کردن فرهنگ غربي به او، سير تغيير و تحول فرهنگ در ايران را سرعت بخشند؛ تهاجمي فرهنگي که مي‌تواند بنيان خانواده را به‌شدت تضعيف کند و به‌دنبال خود، پيامدهاي جبران‌ناپذيري به بدنه اجتماع و فرهنگ ايران وارد آورد.مقدس‌ترين نهاد در كشور ما نهاد "خانواده " است.اين نهاد از صلابت و قدرت برخوردار است، از اين رو برخي از سريال‌هاي ماهواره‌اي، محور خانواده را مورد هدف قرار داده و تلاش مي‌كنند تا روابط بين فردي را متزلزل كرده و عدم اعتماد بين افراد خانواده را به وجود آورند.سازندگان سريال‌هاي ماهواره‌اي مي‌خواهند با رواج اختلال جنسي، نهاد خانواده را متلاشي كنند، از دست دادن نهاد خانواده منجر به از دست دادن سرمايه‌هاي اجتماعي است.نگاهي به عملکرد شبکه‌هايي مانند «زمزمه» و فارسي‌وان و جم «من و تو» بر روي سيگنال‌هاي ماهواره‌اي و همچنين فعاليت آنها در فضاي مجازي، بويژه شبکه‌تلويزيوني-اينترنتي «زنان تي‌وي"»نشان مي‌دهد که آنها در پي تغيير آداب رسوم، اعتقادات و روش‌هاي زندگي در ميان مردم (بخصوص بانوان) هستند.ارتباط‌هاي جنسي آزاد بين دختر و پسر قبل از ازدواج، از بين بردن حريم بين محرم و نامحرم، داشتن فرزند نامشروع که امري طبيعي تلقي مي‌شود، داشتن دوست‌هاي مرد با داشتن همسر، ترويج اشرافي‌گري، ترويج چشم و هم‌چشمي، ترويج گذراندن وقت به خودآرايي و پايبند بودن به مد روز به‌شکل افراطي، برگزاري مهماني‌هاي آن‌چناني و از همه مهم‌تر، پايبند نبودن به اصول زندگي مشترک و طلاق‌هاي بي‌شمار بر اثر آشنايي با جنس مخالفِ ديگر و اعتنا نکردن به وضعيت کودکان، همه و همه حکايت از اين دارد که استعمار نوين با روش جنگ نرم به مبارزه با فرهنگ و تمدنِ چندهزارساله ايرانيان آمده و ابتدا هسته اجتماع، يعني خانواده و بعد، شخصيت زنان را که قلب اين خانواده‌ها هستند، نشانه گرفته است.تأثير برنامه‌هاي ماهواره بر فرهنگ خانواده‌ها ناشي از قدرت نفوذ و تأثيرگذاري رسانه در جامعه است.رسانه‌هاي ديداري و شنيداري بخشي از منش و اخلاق افراد جامعه را تحت تأثير خود قرار مي‌دهند.اگر خانواده‌ها به صورت مداوم و مستمر مخاطب برنامه‌هاي ماهواره باشند، قطعاً تأثير بسيار عميقي بر آنها خواهد گذاشت، بويژه دختر و پسر جواني كه آمادگي پذيرش افكار مختلف را دارند.شبكه‌هاي ماهواره‌اي با رويكرد تخريب فرهنگ كشورهاي در حال توسعه، قصد دارند در برنامه‌هاي خود اين رويكرد تخريبي را القا كنند. تبليغات سوء شبكه‌هاي ماهواره‌اي اثرات مخربي در اعتقادات، تفكرات، شخصيت و تربيت خانواده‌ها و بويژه زنان و جوانان دارند و افراد را از تفكرات و اعتقادت صحيح خود جدا مي‌كنند. تمام هدف اين برنامه‌ها نابودي سلامت فكر و رفتار افراد است.مشاهده دائم برنامه‌هاي نامناسب ماهواره افراد را دچار حالت مسخ شدگي و از دست رفتن عقلانيت مي‌كند و خانواده‌هاي تحت الشعاع اين برنامه‌ها از مسير اصلي تربيتي خود كه ريشه در مكتب اسلام دارد فاصله مي‌گيرند. کودکان گوشه نشین کودک نیاز به بازی های گروهی و کسب مهارت های اجتماعی دارد. تماشای بی وقفه برنامه ها و سرگرمی های نامناسب ماهواره در طولانی مدت موجب انزواطلبی کودک شده و اثرات منفی آن بر روح و اعصاب به افت تحصیلی او منجر می شود. متاسفانه برخی خانواده ها بر این باورند که اگر شبکه های مبتذل ماهواره ای را قفل کنند می توانند براحتی و با فراغ بال در طول روز در برابر دید کودک به تماشای فیلم ها، مسابقات یا برنامه های مستند این رسانه بیگانه بنشینند، غافل از آن که بنا به شگرد تصویرگران و مبلغان ماهواره ای در آنونس یا میان برنامه برخی فیلم ها صحنه های مبتذلی گنجانده و پخش می شود که کودک بلافاصله قادر به ثبت، ضبط و پردازش آن در ذهن خواهد بود. کودکانی که حتی برای چند ثانیه این تصاویر را می بینند به دلیل کنجکاوی های غریزی دچار فشارها و هیجانات جنسی کاذب شده و برای تخلیه این انرژی منفی شروع به پرخاشگری یا ستیزه جویی کرده یا به جهت آن که هنوز کنترلی بر امیال خود ندارند دچار عادات نامناسب می شوند ماهواره و تربيت نسلي بي بند و بار يكي از برنامه ها و سياست هاي جهان غرب براي مبارزه با باورهاي ديني و از بين بردن نگاه تقوايي در جامعه، طراحي رسانه در عرصه بين الملل و ايجاد يك فضاي مخرب بين افراد است.برنامه ريزي جهان غرب در جهت هويت زدايي، دين زدايي، خانواده ستيزي و خانواده گريزي است و بر اساس اين محورها به توليد فيلم و برنامه مي پردازند. نگاه اساسي فيلم هايي كه توسط رسانه هاي غربي توليد و از طريق ماهواره به طور رايگان در اختيار خانواده ها قرار مي گيرد از ميان بردن نگاه عفيفانه مرد و زن در خانواده است.آنها تلاش مي كنند تا زيور عفاف را به عنوان يك عامل مخرب جلوه دهند و تعهد و پايداري افراد خانواده را نسبت به هم از ميان ببرند. شبكه هاي ماهواره اي تلاش مي كنند با نابودي شخصيت زن مسلمان، خانواده ها را فروپاشيده و نسلي بي بند و بار را براي آينده پرورش دهند. هدف اصلي فيلم ها و سريال هاي ماهواره زدودن تقوا، حيا، شرم، وفاداري، تعهد و حس مسئوليت در خانواده ها است.هم اكنون گفتمان اقناعي به صورت نفوذ از طريق رسانه ها بر جهان حاكم است و تبليغات سوء طرز تفكر افراد را مورد نفوذ قرار داده و از توجه به عقلانيت بازمي دارد.امروز يكي از كاركردهاي منفي رسانه ها با توجه به كثرت و قدرت آنها سلب تفكر از افراد است و اگر قرار باشد افراد به طور دائم اين برنامه ها را مشاهده كنند ناخودآگاه از مسير صحيح خارج و به اعتقادات خود بي توجه مي شوند. برنامه هاي نامناسب ماهواره به دنبال ترويج احساس آزادي مطلق و يا همان ليبراليسم جنسي هستند؛ ليبراليسم جنسي به دنبال ايجاد آزادي براي روابط جنسي مطلق بوده كه هدف غرب اشاعه اين فرهنگ است كه از دستاوردهاي اومانيسم محسوب مي شود.نمونه بارز ترويج مفاسد ديني، عفاف زدايي و ايجاد حس رقابت زن و شوهر نسبت به يكديگر است يعني آنها به جاي اينكه انيس و مونس هم باشند به صورت رقيب يكديگر نمايش داده مي شوند و نسبت به هم وفاداري، تعهد و پايبندي ندارند. برنامه هاي ماهواره اي به زنان و جوانان توجه ويژه اي دارند.آنها در تلاش هستند تا با نابودي شخصيت مطلوب زن مسلمان خانواده ها را فروپاشانده و نسلي بي بند و بار را براي آينده پرورش دهند.مشاهده دائم برنامه هاي نامناسب ماهواره افراد را دچار حالت مسخ شدگي و از دست رفتن عقلانيت مي كند و خانواده هاي تحت الشعاع اين برنامه ها از مسير اصلي تربيتي خود كه ريشه در مكتب اسلام دارد فاصله مي گيرند.شبكه هاي ماهواره اي شبهاتي را در ذهن مخاطبان ايجاد مي كنند.اين شبكه ها شبهاتي را مطرح مي كنند كه زنان يا جوانان با سطح دانش خود قادر به پاسخگويي آن نيستند و بايد مراحل طولاني را براي دريافت پاسخ و رفع اين شبهه طي كنند.تبليغات سوء شبكه هاي ماهواره اي اثرات مخربي در اعتقادات، تفكرات، شخصيت و تربيت خانواده ها و بويژه زنان و جوانان دارند و افراد را از تفكرات و اعتقادات صحيح خود جدا مي كنند. تمام هدف اين برنامه ها نابودي سلامت فكر و رفتار افراد است همراهي با كودكان در دنياي رسانه هاي گروهي امروزه كودكان از سن كم، با رسانه‌هاي گروهي بزرگ مي‌شوند و دوران كودكي‌شان، يك «كودكي همراه با رسانه‌هاي گروهي» مي‌باشد. والدين هم بايد با اين واقعيت كنار بيايند و به اين ترتيب، مشخص مي‌شود كه آنان به تنهايي، نفوذي بر آنچه كودكان از طريق رسانهها با آن مواجه مي‌شوند ، ندارند. از سنين كم، محيط اجتماعي نقش عمده‌اي را بازي مي‌كند. كودكان در خانواده، استفاده از رسانه‌هاي گروهي را به همان طريقي مي‌آموزند كه لباس بر تن كردن يا دندان شستن را ياد مي‌گيرند. دقيقا در مورد تماشاي تلويزيون نيز عادات بعدي آنان، بستگي به چگونگي استفاده‌ي والدين، خواهران و برادران از آن دارد. در اينجا مي‌خواهيم با ارائه‌ي چند راهنمايي، به خانواده‌ها كمك كنيم تا بتوانند در مورد طرز استفاده‌ي كودكان از رسانهها راحت‌تر تصميم بگيرند كودكان را جدي بگيريد. آنان به رسانهها علاقه‌ي زيادي نشان مي‌دهند چرا كه در آنها چيزهاي جالبي عرضه مي‌شود از جمله كمك مي‌كند كه مشكلات و مسائل، از منظر ديگري ديده شوند، در آنجا تصاوير و شخصيت‌هاي داستاني نمايش داده مي‌شوند كه كودك مي‌تواند با آنها همانندسازي كند و خود را در آن نقش‌ها ببيند. استفاده‌ي كودك از رسانهها را به صورت مشكل و مساله‌اي آزاردهنده تلقي نكنيد بلكه مقتدرانه و با قدرت و همراه با حس مسووليت دنبال كنيد. به دوران كودكي خود رجوع كنيد و از خود سوال كنيد كه در گذشته براي شما شخصيت‌هاي داستاني و قصه، چه معنا و مفهومي داشته‌اند. اگر در مورد اين مسائل با كودكان خود صحبت كنيد، آنان با كمال ميل مي‌شنوند. شايد اين شيوه، كمكي باشد تا بتوانيد آسوده خاطرتر براي نحوه‌ي صحيح استفاده‌ي كودك‌تان از رسانهها، تصميم بگيريد و او را آموزش دهيد. براي آنكه كودكان بتوانند در بين امكانات و مضامين متنوع ارائه شده توسط رسانهها،راه صحيح خود را پيدا كنندبه راهنمايي ما نيازمندند. رسانه: در جهان رسانهها، كودكان به ما به عنوان راهنما نياز دارند. براي آنكه كودكان بتوانند در بين امكانات و مضامين متنوع ارائه شده توسط رسانهها، راه صحيح خود را پيدا كنند، به راهنمايي ما نيازمندند در اين ارتباط موضوع اين نيست كه رسانه‌هاي گروهي محكوم شوند بلكه بايد نقاط ضعف و قوت، امكانات و خطرات رسانه‌هاي گروهي مختلف شناخته شوند به اين منظور، ما به عنوان افراد بزرگسال، دو كار بايد انجام بدهيم............ اول اينكه خود را در علاقه و شوق و ذوق آنان نسبت به رسانهها، شريك كنيم و آن چيزي را كه سبب جذب آنان به رسانهها مي‌شود، كشف كنيم. ديگر اينكه ما در اين ارتباط ، يك الگو براي كودكان خود هستيم. به همان صورتي كه والدين، رسانهها را مورد استفاده قرار مي‌دهند، كودكان نيز آن را مي‌آموزند، چه به مفهوم مثبت و چه منفي آن. بدين منظور براي آنكه كودك‌تان بتواند به طور مستقل از رسانهها استفاده كند، در حد امكان به او مسووليت بيشتري دهيد و در صورت لزوم محدودش كنيد. با كودك خود در مورد اينكه او علاقه‌مند به تماشاي چه برنامه‌ي تلويزيوني است، صحبت كنيد. براي آنكه متوجه شويد شخصيت‌ها و داستان‌هاي كارتوني و تلويزيون، چه نقشي در زندگي او دارند، او را زير نظر بگيريد .همراه كودك‌تان، برنامه‌هايي را كه بيشتر مورد توجه اوست، نگاه كنيد چگونه مي‌توانيد در برابر فشار تبليغات، مقاومت كنيد؟ بعضي از والدين، اين مشكل را دارند كه نمي‌توانند در برابر خواسته‌هاي فرزندانشان «نه» بگويند و براي آنكه كودك‌شان به نق زدن خود خاتمه دهد، هرچه را كه مي‌خواهد ، برايش مي‌خرند والديني ديگر هستند كه خيلي سخت‌گيرند و اصولاً چيزهايي كه در تلويزيون تبليغ مي‌شود را نمي‌خرند. در هر دو مورد، به جاي كودكان كه بايد بعدها خودشان در مورد چيزي تصميم بگيرند، تصميم گرفته شده است پس راهي را جست‌وجو كنيد تا با هر دو موقعيت بتوانيد كنار بياييد. نه همه چيز را به سرعت بخريد و نه به طور كامل تبليغات را نفي كنيد. در نهايت اين شما هستيد كه نقش تصميم‌گيرنده داريد و اين نقش را نيز جدي بگيريد. سعي كنيد با كودك‌تان در اين مورد كه كدام‌يك از آرزوها و خواسته‌هايش منطقي و كدام غيرمنطقي‌ست، به توافق برسيد. تجاربي را به ياد كودك‌تان بياوريد كه او قبلاً با محصولات مشابه داشته است: «آيا آن عروسك عالي و زيبايي كه ما پس از ديدن تبليغش از تلويزيون خريديم، خراب نشد؟» يا «آيا همه چيز به همان صورتي كار كرد كه تو تصور كرده بودي؟ طرح اين سوالات بايد كودك شما را در مورد انجام خواسته‌هايش به تفكر وادار كند. آيا زندگي بدون رسانهها، امكان‌پذير است؟ رسانهها بخش مهمي از زندگي روزمره‌ي كودكان را تشكيل مي‌دهند و طبيعتاً براي بزرگ‌ترها نيز به همين‌گونه است اما در كنار آن، خيلي چيزهاي ديگر هم وجود دارد. بيشتر سعي كنيد تلويزيون يا ضبط صوت را خاموش كنيد! بچه‌هاي پيش‌دبستاني، با اسباب‌بازي معمولي هم بازي مي‌كنند و بيشتر تمايل دارند با والدين‌شان بازي كنند. بنابراين به كودك خود پيشنهاد بازي‌هاي مختلفي را بدهيد كه مي‌توانيد با او به‌طور مشترك انجام دهيد. فقط وقتي كه هوا مناسب و خوب است، به گردش و پيك‌نيك نرويد بلكه در هواي باراني نيز اين كار را انجام دهيد. اجازه دهيد كودك‌تان يك بار خودش تصميم بگيرد به كجا برود. اگر كودكان در خانواده، در مورد تصميم‌گيري‌ها شريك شوند ، اعتماد به نفس پيدا مي‌كنند و اين حس را به‌دست مي‌آورند كه از طرف بزرگ‌تر جدي گرفته مي‌شوند. اين مساله، پايه‌ي مهمي براي تكامل و رشد شخصيت آنان است. كودكاني كه با اعتماد به نفس در اين دنيا زندگي مي‌كنند ، كمتر تحت تاثير رسانهها قرار مي‌گيرند و خيلي راحت از راه به در نمي‌شوند و شخصيت‌هاي كارتوني و داستان‌ها و قصه‌هاي رسانهها، نقش قدرتمندي را در زندگي‌شان ايفا نمي‌كنند. يك دنياي نوراني و عالي بدون وجود رسانه را متصور نشويد و يا همچنين يك دنياي شيطاني با وجود رسانه را مجسم نكنيد كودكاني كه با اعتماد به نفس در اين دنيا زندگي مي‌كنند ، كمتر تحت تاثير رسانهها قرار مي‌گيرند و خيلي راحت از راه به در نمي‌شوند. كودكان شما بايد در دنيايي از عهده‌ي زندگي خود برآيند كه خيلي قوي‌تر و بانفوذ‌تر از نفوذ و تاثير رسانهها برآنان است. به كودك خود كمك كنيد تا در چنين دنيايي، راه زندگي خود را بيابد و از پس آن برآيد اگر اجازه دهيد كودك‌تان با رسانه‌هاي گروهي امروزي به مقدار نياز ارتباط برقرار كند و تجربه كسب نمايد، اين كار را مي‌توانيد به بهترين نحو انجام دهيد. تنها از طريق حل و فصل اين موضوع و اينكه همراه آن، كودك خود را حمايت كرده و او را كمك يا راهنمايي كنيد، مي‌توان زمينه‌اي فراهم كرد كه كودك‌تان، استعداد و مهارت لازم را كه ما امروزه آن را قابليت و توانايي براي استفاده‌ي صحيح از رسانهها توصيف مي‌كنيم، به دست آورد با كودك‌تان در مورد تجاربش با رسانهها، صحبت كنيد.
نظرات