آزادی و عدالت دو هدف اساسی در مقاصد شریعت و مبنای مصالح انسان در دنیا و آخرت هستند. عدالت چون ضرورتی انکارناپذیر، در کالبد شریعت اسلامی جریان دارد؛ عدالتی که ظلم را مانع می‌شود و غل و زنجیر را از مردمان بر می‌دارد و عدالتی که در فکر، گفتار و عمل، عادل بودن و عالانه گفتن و دادگرانه رفتار کردن را در درون و برون انسان مسلمان نهادینه می‌کند. در نگرش مبتنی بر عدالت است که عمر فاروق (رض) بیان می‌فرماید: «أعتَقَ سیّدُنا سیّدَنا.» ابوبکر(رض) و بلال را به صورت یکسان «سیّد» خطاب کرده و فرموده است: «آقای ما(ابوبکر-رض-)، آقایمان (بلال) را آزاد ساخت.» در مورد آزادی نیز باید گفت تعقل و تفکر بارزترین ویژگی انسان است که او را مدام به کشف حقیقت وادار می‌کند. اصولاً تفکر دارای مرز نیست و محدودیت نمی‌پذیرد و باید میان وسوسه و تفکر و تغییر دین، تبلیغ علیه دین، خروج علیه دین، تحریف دین و استهزای به دین تفاوت قایل شد. تقلید در پذیرش دین نهی شده و باید هر شخص،‌ خود با تفکر و تدبر و تعقل، به درستی دین اسلام و پذیرش آن واقف شده باشد. چه این‌که اصلی‌ترین بحث در ارتباط با سعادت، آزادی انسان در انتخاب باور است. کتاب «مدخلی بر مفهوم عدالت و آزادی در اسلام» چنان که در شرح کوتاه ذیل عنوان آمده «بازپژوهی جرم‌انگاری ارتداد، مفهوم قوامت و فلسفه‌ِ مجازات در نظام حقوقی اسلام» است. دکتر احمد فلاحی که دانش‌آموخته‌ی حقوق جزا و جرم‌شناسی است این کتاب را در یک مقدمه‌ی مفصل و مهم و 3 مقاله‌ی ارزنده نگاشته است. در مقدمه‌، مفهوم عدالت و جایگاه و آثار آن در آموزه‌های اسلامی به عنوان مقاصدی ضروری، بررسی شده است و آزادی چون مهمترین ابزار تحقق عدالت مورد توجه قرار گرفته است. در مقاله‌ی اول،‌ جرم‌انگاری و مجازات ارتداد بررسی شده و مبانی و چگونگی حوزه‌ی آزادی عقیده و بیان مورد بحث قرار می‌گیرد و امکان یا عدم امکان تجریم آن، تحلیل می‌شود. در مقاله‌ی دوم، مفهوم قوامت از دو منظر مختلف بررسی شده است و چگونگی اداره‌ی خانواده در یک نظام شورایی بحث شده است. در مقاله‌ی سوم، فلسفه‌ِ‌ی مجازات در حقوق کیفری اسلام از دیدگاه‌های مختلف بررسی شده است.