همچنانکه بر جسم و پیکر ما بیماریها و امراض متعدد و متنوع عارض میشود بر پیکر جان و ایمان ما نیز بیماریهای ایمانسوز و جانفرسا عارض میگردد. یکی از مساعی عمدهی دانشوران دینی بیان روشن دردها و بیماریهایی است که متوجه ایمان و قلب فرد میشوند و ارائهی راهکار خلاصی و رهایی از آنها. خداوند در قرآن کریم، قرآن را درمانگر و مایهی شفای بیماریهای قلبی دانسته است: (يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَتْكُمْ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَشِفَاءٌ لِمَا فِي الصُّدُورِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ)[یونس:57]؛ اى مردم، همانا شما را از پروردگارتان پندى آمد و بهبودى براى آنچه در سينههاست- بيمارى دلها- و رهنمونى و بخشايشى براى مؤمنان. کتاب «ضعف ایمان و درمان آن» ترجمه فارسی کتابی است از امام ابن قیم جوزیه-رحمه الله- با نام: «الداء و الدواء» که نام دیگری هم دارد: «الجواب الکافی لمن سأل عن الدواء الشافی». این دو عنوان در اصل بر یک کتاب اطلاق میشود و مؤلف آن در حقیقت نامی بر این کتاب ننهاده است و این کتاب را در جواب پرسشی که در ابتدای کتاب ذکر شده، نوشته است. به جهت اطلاق دو نام، بعضی این دو را، دو کتاب علی حده پنداشتهاند که چنین نیست. سؤالی که بهانهی تألیف این کتاب از سوی این امام عالیقدر شده است در صفحهی نخست آن آمده و چنین است: «علمای بزرگ و امامان دین- خداند از همه آنها راضی باد- دربارهی شخصی که به بلا و مرض[گناه و ضعف ایمان] دچار شده است و میداند که اگر بر او ادامه یابد، دنیا و آخرت وی را تباه میسازد، چه میگویند؟ در حالی که به هر شیوهای در راه دفع آن از خود کوشیده است. ولی، جز بر شدت و افروختگی آن افزوده نشده است. لذا چارهی دفع آن چیست؟ و راه رهایی از آن کدام است؟ خداوند رحمت کند کسی را که مبتلایی را کمک کند! خداوند نیز در یاری بندهاش است تا زمانی که بنده در یاری برادرش باشد.» امام ابن قیم جوزیه نیز در 10 فصل به تفصیل پاسخ این پرسش را داده است. فصول 10 گانهی کتاب عبارتند از: دعا- رابطهی دعا با قدر الهی – آفات و ضررهای عصیان و گناه – آثار زشت گناه- عقوبتهای گناه- عقوبتهای شرعی و قدری گناه- گناه شرک- گناهان کبیره بعد از شرک- محبت – عشق در بخشی از این کتاب میخوانیم: هر گناه موجب ارتکاب گناهی دیگر میشود و گناهانی دیگر را پدید میآورد. به گونهای که دوری از آن را برای صاحبش سخت میکند. چنانکه یکی از سلف گفته است: «یکی از مجازاتهای یک گناه، زمینهسازی گناه بعدی است و یکی از پاداشهای هر نیکی، زمینهسازی نیکی دیگری است.». یکی از خطرناکترین آثار گناه، ضعیف کردن اراده قلب شخص است. چون گناه ارادهی معصیت را تقویت و ارادهی توبه را کم کم ضعیف میکند و حتی کاملا ارادهی توبه را از قلب بر میدارد.
نظرات