کتاب «باور به جهان عادل، (تحلیل مفهوم عدالت در زندگی)» نوشته دکتر ملوین لرنر و ترجمه شهریار وجدانی، توسط انتشارات کتیبه پارسی منتشر شده است. این اثر، کتاب مرجع نظریه Belief in a Just World است که برای اولینبار در ایران به زبان فارسی منتشر میشود. نخستین فصل کتاب، گزیدهای از مقالات دکتر لرنر و همکاران اوست، و در ادامه آزمایشهای بالینی و روانشناختی این دانشمند بزرگ که زیربنا و چهارچوب نظری این تئوری را شکل میدهد، به تفضیل روایت شده است. در نهایت، دکتر لرنر پس از بررسی و سببشناسی مفهوم عدالت از منظر اجتماعی، روانشناسی، جامعهشناسی و … تعریفی نوین و علمی از مفهوم عدالت و مهمتر از آن، نیاز روان انسان به چنین سازهای را ارائه میدهد.
اطمینان دارم با خواندن عنوان این کتاب، مجموعهای از سؤالها، قضاوتها و برداشتها به ذهنتان خطور کرده است. شاید با خود گفتهاید: «خب معلوم است، اساس این جهان بر عدالت است.» و یا شاید بگویید: «تنها چیزی که در این جهان نیست، عدالت است.» چه بسا تفکرات اعتقادی شما به میان آمده باشد: «خالق این جهان عادل است، پس هر آنچه رخ میدهد بر اساس حکمت است و حساب و کتابی دارد؛ یا در همین دنیا و یا در آخرت.» اگر ریزبین باشید شاید بگویید: «مگر جهان موجودی زنده است که بگوییم عادل است؟ اصلاً عدالت یعنی چه؟» و اهالی عرفان شرقی خواهند پرسید: «آیا از کارما خبر داری؟» و چه بسیار نگاههای دیگر. به جرٲت میتوان ادعا کرد که در این کتاب، به تمام زاویههای ممکن پرداخته شده است؛ و البته از نگاه یک روانشناس. این یک کتاب حقوقی، مذهبی، عرفانی یا اخلاقی نیست؛ بلکه مجموعهای از پژوهشها و بررسیهایی است که روانشناسان و جامعهشناسان، با در نظر گرفتن بافتارهای مختلف روانشناختی، حقوقی، اخلاقی و…، طی آزمایشهای بسیار دقیق به این سؤال پرداختهاند که اساساً چرا روان انسان، نیازمند پاسخ به این سؤال است که اتفاقاتی که در این جهان رخ میدهد، عادلانه است یا ناعادلانه.
نظرات