در دهه‌های گذشته خاصّه در دهه‌ی گذشته، نحله‌ای از نویسندگان و پژوهشگران ایرانی، به‌ویژه آنانی که رشته‌ی جامعه‌شناسی تحصیل کرده‌اند، در کندوکاو مسائل روشنفکری اسلامی و مدرنیته فعّال شده‌اند و تلاش می‌کنند قصّه‌ی پرماجرای مواجهه‌ی روشنفکران و فیلسوفان اسلامی با مدرنیته را از منظر جامعه‌شناسی مدرن روایت کنند. «اخلاق اسلامی و شبَح مدرنیته»، را می‌توان تداوم ایده‌ی کتاب قبلی نویسنده «رویارویی فکری ایرانیان با مدرنیت» دانست. یکی از مهمّترین معیارهای انتخاب متفکّران بررسی‌شده در این کتاب، تأثیرگذاری آنان در جهان اسلام بوده است. پاره‌ای از این اندیشمندان، افراد دانشگاهی بوده‌اند که گفتمان آنان تأثیرات چشمگیری در محیط بیرون از دانشگاه برجای گذاشته است. کتاب حاضر یکی از بهترین‌ کتاب‌هایی است که به مسئله‌ی امروز جامعه‌ی ایران می‌پردازد که شاید بسیاری از روشنفکران و دانشگاهیان ما از آن، غفلت می‌کنند. این کتاب دارای مقدّمه، هشت فصل و یک نتیجه‌گیری است. در فصل نخست این کتاب به آرا و نظریات علّامه محمّد اقبال لاهوری به‌عنوان دیالکتیسین اصالت مسلمان پرداخته شده است. فصل دوّم آرای سیّد ابوالاعلی مودودی به عنوان نظریه‌پرداز دولت پدرسالار دیسیپلینی مورد واکاوی قرار گرفته شده است. فصل سوّم به بررسی تمامیّت‌گرایی اسلامی در ایدئولوژی سید قطب به‌عنوان یکی از مهمترین ایدئولوگهای اسلامی قرن بیستم می‌پردازد. «مهدی حائری یزدی و گفتمان مدرنیته» عنوان فصل چهارم کتاب حاضر است. نویسنده، در فصل پنجم مدرنیته‌ی اسلامی پسا انقلابی در ایران؛ هرمنوتیک بین‌الاذهانی محمّد مجتهد شبستری، با بررسی آرای این الهیدان برجسته‌ی ایرانی را مورد نقد و بررسی قرار می‌دهد. فصل ششم به مدرنیته‌ی مذهبی در ایران: تنگناهای دموکراسی در گفتمان سیّدمحمد خاتمی می‌پردازد. در فصل هفتم به آرای سید حسین نصر سنّت‌گرای شهیر ایرانی ساکن آمریکا به‌عنوان رمانتیک اسلامی پرداخته شده است. حسن ختام این کتاب در فصل هشتم، آرای محمد ارکون و ایده‌ی لیبرال دموکراسی در سرزمین‌های اسلامی است که مورد تدقیق و تبیین و نقد قرار گرفته است.