هەرچۆن لەوەتەی دنیا دنیایە زۆربەی ئادەمیزادەكان دەم لە مرۆڤبوون و ویژدان و بەزەیی و وەفاداری و عەدالەتخوازی دەكوتن، بەم ئیدیعا و بانگەشەیەی خۆیشیان كەیفخۆش و شادمان دەبن، هەرئاوەهایش زۆربەی دیندارانی ئێستای دنیا لافی میانڕەوبوون لـێ‌ دەدەن و باڵی پێوە بادەدەن. چون میانڕەویێتی، ئەگەر بە مانای (الوسطية)ی زمانی عەرەبی وەریگرین، دەكاتەوە ئایینی ڕاستەقینە و بەرنامەی دروست و تەواوی خوای تاقانە. ئەوەی گرنگە داڕشتنەوەیەكی نوێیە بۆ ئەم چەمكە و لێكدانەوەیەكی قووڵترە لەوەی یەكەمجار و بە بیستنی سەرەتا، بیرمان بۆی دەچێت. بەداخەوە، چەندین ساڵە، جگە لە ناڕوونی و سەرگومی چەمكی میانڕەوی، ئەدەبیات و فیكری نووسراوەی میانڕەوانەیش لە نێو ئیسلامییەكانی كوردستاندا زۆر كز و لاواز و بێ‌ سەروبەر بووە، ئەوەم لە بیرە كە لە پیادەكردنی بنەماكانی وەسەتییەتدا كاری باش كراوە و ئیسلامییە چەكدارەكانیش دەیان فەرسەخ لە تێگەیشتنی پەڕگیرانەی پێشوویان بەرەو لای ناوەندگیری كشاونەتەوە، كاری زۆریش لە لایەن یەكگرتووەوە بۆ چەسپاندنی فیكرێكی میانەڕۆ لە نێو ئەندامانیدا كراوە، بەڵام ئەوەندە هەوڵە نە بەس بووە و نە ڕوون و چوارچێوە دیار! ئەڵبەت هەمیشە تێگەیشتنێكی سەلەفییانەی ڕووكەشبینیش هەوڵی ئیسلامییە ناوه‌ندگیرەكانی تری تێكداوە و، لەبەر خاترانەگیریی ئەمان بۆ برایەتیی ئیمانی و ئیسلامی و بێدەنگبوونیان لە چەواشەكاری سەلەفییەكان، ئەدەبییاتی سەلەفی زاڵتر بووە و نەیهێڵاوە تێگەیشتنە ساغ و بێ‌ لەكەكەی خۆیان بە ڕوونی بگەیەننە خەڵكی. دیارە كە دەڵێم ئەدەبییاتی سەلەفی، مەبەستم هەموو ئەو وشكڕوانین و چەقبەستن و ترسان لە هەموو تازەیەك و ڕاڕاییبوون لە فەتوا و دوورەپەرێزی لە واقیع و بەرچاونەگرتنی حاڵ و ڕۆژگارەیە كە لە زۆربەی دینداراندا دەیبینین. تەنانەت كەمڕوویی بەرانبەر بێدین و مولحیدەكانیش، خۆخەریككردن بە كۆمەڵە باسێكی كاتبەسەرچووی بێكەڵك و چاونووقاندن لە ڕاست دەیان مەسەلەی هەستیاری نوێ‌ و چەندین هەڵەی فیكری و تیۆری و كردەیی تریش، هەموو سیمای سەلەفیبوونن. هەر ئەمە وای كرد بەندە لەگەڵ هاوڕێكانمدا لە ناوەندی بیری میانڕەو، هەستین بە پرۆژەیەكی موتەوازیعانەی فیكری و ئەدەبی، بۆ بڵاوكردنەوەی تێگەیشتنێكی گەشی ناوەندگیرانەی ڕوون، بە وەرگێڕانی هەندێ‌ نووسینی بێ‌ گرێ‌ و قووڵ و نووسینی چەندین كتێب و نامیلكە بۆ خزمەتكردنی زیاتر بەم تێزە لە بیركردنەوە و، جیاكردنەوەی لە خەڵتە و خەوشی بیرەكانی تر. ئەوەیشمان گوتووە دەمانەوێت ئەوە لای هەمووان بچەسپێنین كە میانڕەوی، موڵكی هیچ كەس و حزبێكی دیاریكراو نییە و هەمووان ئەگەر پابەندی بنەماكانی بوون، سەر بە ڕەوتی وەسەتین و گەورەترین ڕابەری ئەم فیكرەیش، ئەگەر لە مەسەلەیەكدا لە بنەماكان لایدا، لەو بڕگەیەدا میانڕەوبوونی لە دەست داوە. هەروەك چۆن لە چەندین فەرموودەدا هەڕەشەی ئەوە هاتووە هەر كەس فڵان كاری خراپ ئەنجام بدات لە ئێمە نییە: "من غشَّ فلیس منی"، "لیس منا من لم یرحم صغیرنا ویوقر كبیرنا...". دیارە مەبەستیشی ئەوە نییە بە یەكجاری لە بازنەی باوەڕ و ئیسلامەتی دەردەچێت، بەڵكو یانێ‌ لەو كارەیدا باوەڕدارانە و موسڵمانانە ڕەوتاری نەنواندووە. هەر ئاوەهایش میانڕەوبوون، كە گوتمان دەكاتەوە بە دینداریی ڕاستەقینە، ڕێگەی خۆی و بنەماگەلی تایبەتی هەیە و هەر كێ‌ لێیان لابدات لە میانڕەوان نییە، ئەڵبەت لەو بەشەدا! مرۆڤ كائینێكی فرە ڕەهەندە و چەندین هێز بەرەو لای جیاواز ڕایدەكێشن، ڕێگەی ڕاستیش ئەوەیە لەسەر حسێبی هیچ هێزێك لەو هێزانە خزمەت بە لایەنێكی تری نەكات، واتە حەقی هەموو غەریزە و داوا كرۆكییەكانی بە تەواوی بدات، ئیسلامیش ئایینێكی تەواو واقیعی و بۆمرۆڤهاتووە، ئیتر لێرەوەیە دەگەینە ئەو قەناعەتەی ئیسلامەتیی میانڕەوانە یانی گەڕاندنەوەی مرۆڤبوون بۆ مرۆڤ و پاراستنی لە هەوڵی خۆ بە (فریشتە یا ئاژەڵ یا شەیتان یا كەرەستەی بێگیان)كردن. ناوەندگیری بە مانای پابەندبوون بە خولیا و خەون و سیفەتە مرۆییە میحوەرییەكانەوە، یانی دەستگرتن بەو بنەما سەرەكییانەوە كە شوناسی مرۆڤی تەواو و ساغن، ئەمەیشە كاری مرۆڤ قورس دەكات. هەروەك چۆن مرۆڤ بوونەوەرێكی خاوەن ئاوەزە، هەر ئاوەهایش خودان سۆز و غەریزە و حەزی جەستەییە، ئیتر پێویستە ئەو سیستەمە ئیسلامییەی پێشكەشی دەكرێت و بڕیارە بەرەو خۆشبەختی دنیایی و قیامەتی ببات، ئەم هەموو لایەنەی بگرێتەوە و چاو لە هیچ لایەنێكی نەپۆشێت. ئەوەی تا ئێستا لە كوردستاندا ئیسلامییەكان -بە ڕێبوارانی نێو ڕەوتی میانڕەویشەوە- پیادەی دەكەن و كاری بۆ دەكەن تەنیا كاركردنە لەسەر دیوە ڕووحی و ئەخلاقییەكەی مرۆڤ، لە كاتێكدا مرۆڤ ڕەهەندی تریشی هەیە، زۆر زەروورە بە جیددی كار لەسەر ئەو ڕەهەندانەیشی بكرێت. پێویستە لە هەر كات و شوێنێكدا یەكێك لەم لایەنانەی ئاتاجییان بە گرنگیدانی زیاتر بوو، زۆرتر لای بە لادا بكرێتەوە و خزمەت بكرێت، هەر كە زانرا كەسێك كێشەی فیكریی زیاترە، یان دۆخێك گرفتی فیكری تیا زەق بوویەوە، كاری زیاتر بۆ لایەنی فیكری بكرێت و هەوڵەكان لەوێدا خەست بكرێنەوە. ئەگەر ساتەوەختێكیش هەست بە بۆشاییەكی ڕووحی كرا دەبێت شاڵاو بۆ پڕكردنەوەی ئەوێ‌ ببرێت... هەر ئەمەیش هۆكاری جۆراوجۆریی ئایەتەكانی قورئان و ئەو مەسەلانەیە كە دەربارەیان دەدوێن، چون خودی قورئان باسی لەوە كردووە كە بەپێی پێویست و وەخت دەربارەی شتەكان دابەزیوە، لە میانەی ئەم دابەزینە پلەبەند و بەجێیانەیشدا پەیامێكی هەتاهەتایی جێهێشتووە و بووەتە نەخشەڕێگای ژیانی دروست و حەكیمانەی مرۆڤ. كەواتە ڕەچاوكردنی بارودۆخ و حاڵی مرۆڤ ڕێڕەوێكی قورئانییە و دەبێت موسڵمانان بەو شێوەیە بن تا وەسفی [وكذلك جعلناكم أمة وسطاً] بیانگرێتەوە.