دین و دعوت

عنوان تاریخ
سیره‌ی نبوی، نافی و خلاف خشونت‌طلبی است (عبدالقادر نیازی) 1397/07/21
هلاکت، فرجام بزهکاران (عبدالرحمن عزام) 1397/07/19
پانزده عبارت از فواید رضا در قلب (گردآوری: سرویس دین و دعوت پایگاه‌ اطلاع‌رسانی اصلاح) 1397/06/29
پیشگامان کیفر الهی (دکتر سعد الکبیسی) (ترجمه: احمد عباسی) 1397/06/27
درس‌هایی از هجرت (گردآوری: سرویس دین و دعوت پایگاه‌ اطلاع‌رسانی اصلاح) 1397/06/25
پیامبرت را بشناس؛ محمد رسو‌ل‌الله – صلّی‌الله علیه وسلّم– (پاره‌ی چهارم و پایانی) (محمّد جمالزهی) 1397/06/23
هجرت پیامبر به سوی مدینه (محمّد جمالزهی) 1397/06/22
پیامبرت را بشناس؛ محمد رسو‌ل‌الله – صلّی‌الله علیه وسلّم– (پاره‌ی دوّم) (محمّد جمالزهی) 1397/06/21
پیامبرت را بشناس؛ محمد رسو‌ل‌الله – صلّی‌الله علیه وسلّم– (پاره‌ی نخست) (محمّد جمالزهی) 1397/06/19
آیا سنّت بسان قرآن محفوظ است؟ پاره‌ی نخست (احمد یوسف السید) (ترجمه: عرفان حسین‌پناهی) 1397/06/11
پیام و رسالت عید قربان (محمد کامل البنا) (ترجمه: حمید محمودپور - مهاباد) 1397/05/30
احکام و مناسک حج و عمره- پاره‌ی دوّم و پایانی (گردآوری: شیخ محمد عقیل سلطان العلماء) 1397/05/29
احکام و مناسک حج و عمره- پارەی نخست (گردآوری: شیخ محمد عقیل سلطان العلماء) 1397/05/28
مفهوم حج (محمد راتب نابلسی) (ترجمه: واحد ترجمه پایگاە اطلاع‌رسانی اصلاح) 1397/05/22
قرآن به سوی آزادی فرا می‌خواند (عصام تليمة) (ترجمه: عرفان حسین‌پناهی) 1397/05/21
ضرورت اخلاص در دعوت (استاد جمعه امین عبدالعزیز) (ترجمه: واحد ترجمەی پایگاە اطلاع‌رسانی اصلاح) 1397/05/11
اصول دهگانه خوشبختی از منظر سوره‌ی ٳنشراح (وصفی عاشور ابوزید) (ترجمه: احمد عباسی) 1397/05/07
ثمرات قرائت قرآن (ترجمه: واحد ترجمەی پایگاە اطلاع‌رسانی اصلاح) 1397/04/28
بترس ز آه مظلومان! (عبدالرحمن عزام) 1397/04/19
با چه نیّتی قرآن می‌خوانی؟ (گردآوری: سرویس دین و دعوت پایگاه‌ اطلاع‌رسانی اصلاح) 1397/04/10
احیای شب و روز (دکتر احمد ریسونی) (ترجمه: واحد ترجمه‌ی اصلاح‌‌وب) 1397/04/08
سخنی با هم‌قطاران و سایر برادران ایمانیِ گرانقدرم (حیدر غلامی) 1397/04/02
اجتهاد و تقلید و سلف صالح امت / ائمه‌‌‌ی اربعه و فقه پویا و بالنده در زندان جمود و تحجّر‌ - بخش سوّم (نویسنده: عبدالرحمن عبدالخالق- کویت) (ترجمه: عبدالرحیم فرامرزی (با اندکی دخل و تصرّف‌) - پیرانشهر) 1397/04/02
اقبال از تجربه‌ی خود در تعامل با قرآن می‌گوید (الحاق جوادی) 1397/03/29
اجتهاد و تقلید و سلف صالح امت / ائمه‌‌‌ی اربعه و فقه پویا و بالنده در زندان جمود و تحجّر‌ - بخش دوّم (عبدالرحمن عبدالخالق- کویت) (ترجمه: عبدالرحیم فرامرزی (با اندکی دخل و تصرّف‌) - پیرانشهر) 1397/03/22
به سوی سکوهای پروازِ ماهِ رمضان (یوسف عزیزپور) 1397/03/20
نفحات‌ جان‌بخش لیالی قدر را دریابیم (حیدر غلامی) 1397/03/19
اجتهاد و تقلید و سلف صالح امت / ائمه‌‌‌ی اربعه و فقه پویا و بالنده در زندان جمود و تحجّر‌ - بخش اوّل (عبدالرحمن عبدالخالق- کویت) (ترجمه: عبدالرحیم فرامرزی (با اندکی دخل و تصرّف‌) - پیرانشهر) 1397/03/18
ارزش قدر و قدر ارزش‌ها (جلال معروفیان) 1397/03/16
با صالحان در رمضان (با صالحان در رمضان) (ترجمه: عبدالرحمن عزام) 1397/03/10
مهم‌ترین و مشهورتین قواعد فقهی و قانونی (گردآوری: اصلاح‌وب) 1397/03/09
انفاق در رمضان (شیخ محمد حسن الددو) (ترجمه: عبدالرحمن عزام) 1397/03/06
آداب تلاوت قرآن کریم (کمال مولودپوری) 1397/03/05
ماجرای اسلام عمر بن خطاب (رض) به صورت شعر (دکتر محمد ابراهیم ساعدی رودی) 1397/03/05
رمضان ریسمان رهایی (ترجمه: واحد ترجمه‌ی اصلاح‌‌وب) (گردآوری: اصلاح‌وب) 1397/03/04
مکثی بر نشانه‌های بهره‌برداری از رمضان (اسعد فتحی) (ترجمه: عبدالرحمن عزام) 1397/03/02
قرآن را چگونه بخوانیم؟ پاره‌‌ی چهارم و پایانی (محمد قطب) (ترجمه: شاهرخ مولایی) 1397/03/02
قرآن و اخلاقِ مراقبت (صدیق قطبی) 1397/03/01
قرآن را چگونه بخوانیم؟ پارەی سوّم (محمد قطب) (ترجمه: شاهرخ مولایی) 1397/02/31
قرآن را چگونه بخوانیم؟ پارەی دوّم (محمد قطب) (ترجمه: شاهرخ مولایی) 1397/02/29
رمضان؛ ماه فرصت‌ها (عبدالرحمن عزام) 1397/02/28
قرآن را چگونه بخوانیم؟ پارەی نخست (محمد قطب) (ترجمه: شاهرخ مولایی) 1397/02/27
توصیه‌هایی برای بیماران قبل از ماه رمضان (ترجمه: واحد ترجمه‌ی اصلاح‌‌وب) (گردآوری: اصلاح‌وب) 1397/02/26
رمضان، فرصتی برای خانه‌تکانی معنوی! 1397/02/26
رؤیت‌ هلال، اما و اگرها! (دکتر عبدالظاهر سلطانی) 1397/02/24
روزه در گذر تاریخ (دکتر محمد المنصور) (ترجمه: محمود کریمی) 1397/02/23
چند سؤال درباره‌ی زکات (مفتی: ماموستا سید مصطفی محمودیان) 1397/02/20
تو را جز رحمتى براى جهانيان نفرستاديم! (بدری بن منوّر‌) (ترجمه: واحد ترجمه‌ی اصلاح‌‌وب) 1397/02/13
برنامه‌ریزی برای رمضان (دکتر طارق سویدان) (ترجمه: واحد ترجمه‌ی اصلاح‌‌وب) 1397/02/11
چند نمونه‌ی ضروری در نماز (فاروق فرساد) 1397/02/05
در روزگاری که از هر سو دست به دست هم داده‌اند تا اسلام را یک دین انسان‌ستیز، خشن و خونبار جلوه دهند و در این میان گروههای تکفیری و در رأس آن‌ها داعش، القاعده و طالبان، به نام و با سوء استفاده کردن و ابزاری کردن دین برای کشتار آدمیان، پیشتاز این بدنامی گشته‌اند، سزاوار است که مسلمانان متعهّد و اسلام‌شناسان، مروری دوباره درباره‌ی سیره و سنّت مبارک نبیّ مکرّم اسلام –صلّی الله علیه وعلی آله وسلّم- داشته باشند. 
با نگاه به قرآن کریم، سنّت پاکیزه‏ی پیامبر فرزانه‏ی اسلام و سرنوشت امت‌های پیشین، در می‌یابیم که سبب عمده در از بین رفتن و هلاکت پاره‌ای از امت‏های گذشته، همانا دست یازیدن به گناه و قد علم نمودن و مواجهه با اوامر الهی بوده است که با گذشتن از مرز محرّمات و زیر پا نمودن خط سرخ‌های الهی و نادیده گرفتن ارزش‌ها و آموزه‌های دینی، پرچم جنگِ با خدا را بلند نموده و دست به طغیان و سرکشی زده‌اند.
١-  بسیاری از مردم نمی‌دانند که ذرّه‌ای صبر و رضا در قلب، گاهی به سنگینی کوهی از اعمال جوارح است و وظیفه‌ی ترازوی قیامت آن است که اعمال را وزن کند نه شمارش. ٢-  رضای تو شرط رضای اوست! یحیی بن معاذ می‌گوید: اگر تو از خدا راضی نیستی چگونه می‌خواهی از تو راضی باشد؟ ٣-  اگر پرده‌های غیب کنار زده شود، یقینا شما همان را برای خود انتخاب می‌کنید که علام الغیوب برایتان انتخاب کرده است. ٤-  چه خیرهایی که برایت پیش آمده است و تو از آن ناخشنود بوده‌ای! چه بخشش‌هایی که در لابلای امتحانات و سختی‌ها برایت مقدّر شده است
یکی از موارد اعجاز دین و محاسن و نقاط قوت شریعت الهی این است که همه‌ی واجبات بخاطر جلب و تأمین مصالح دینی و دنیایی و همه‌ی محرّمات نیز تنها در راستای رفع و ریشه‌کن ساختن آثار زیان‌بخش و مفاسد مربوط به دنیا و آخرت انسانها، صورت گرفته است. از جمله موارد مهمّ دفع مفاسد دنیوی و اخروی مطالبی است که در حدیث مشهور وارد در صحیح مسلم آمده است؛ خلاصه و چکیده آن بدین شرح است:
نخست: اخلاص و پاکبازی: از عمر بن خطاب روایت است که رسول خدا فرموده است:  "إِنَّمَا الْأَعْمَالُ بِالنِّيَّاتِ، وَإِنَّمَا لِكُلِّ امْرِئٍ مَا نَوَى، فَمَنْ كَانَتْ هِجْرَتُهُ إِلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ فَهِجْرَتُهُ إِلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ، وَمَنْ كَانَتْ هِجْرَتُهُ لِدُنْيَا يُصِيبُهَا، أَوِ امْرَأَةٍ يَتَزَوَّجُهَا، فَهِجْرَتُهُ إِلَى مَا هَاجَرَ إِلَيْهِ" [روایت بخاری]  اعمال به نیت بستگی دارد و عمل هر کس در گرو نیت اوست. هر کس هجرتش در راه خدا و رسولش باشد
غزوات پیامبر– صلّی‌الله علیه وسلّم–  چون مسلمانان قوت و شوکت یافتند بر آنها جهاد فرض شد (اینکه اگر مشرکی بر آنها تاخت آنها می‌توانند در مقابل از خود دفاع کنند):  ﴿كُتِبَ عَلَيۡكُمُ ٱلۡقِتَالُ وَهُوَ كُرۡهٞ لَّكُمۡۖ وَعَسَىٰٓ أَن تَكۡرَهُواْ شَيۡ‍ٔٗا وَهُوَ خَيۡرٞ لَّكُمۡ﴾ [البقرة: ٢١٦]. پیامبر– صلّی‌الله علیه وسلّم– ٢٨ غزوه را سرپرستی نمود و در ٩ غزوه خود او شرکت داشتند و آنها عبارتند از: بدر ـ احد ـ المریسیع ـ خندق ـ قریظه ـ بنی المصطلق ـ تبوک ـ خیبر ـ فتح مکه ـ حنین و طائف. 
چون مشرکین مشاهده کردند که مسلمین به سوی مدینه هجرت کرده‌اند و از اینکه رسول اکرم– صلّی‌الله علیه وسلّم– به آنها ملحق شود خوف داشتند زیرا با رسیدن رسول‌الله– صلّی‌الله علیه وسلّم– پایه‌های اسلام در آن دیار مستحکم می‌شد، و از این می‌ترسیدند که مبادا مسلمانان امنیت راه و تجارت آنها را مختل کنند. لذا همه مشرکین تصمیم گرفتند پیامبر– صلّی‌الله علیه وسلّم– را به قتل برسانند و برای همیشه از جانب او راحت شوند.
سال دهم تا سیزدهم بعثت  صبر بر بلا  با ارتحال ابوطالب اذیت و آزار مشرکین بر پیامبر– صلّی‌الله علیه وسلّم– بیشتر شد، و پیامبرج چون کوه استوار بر مصایب و بلاها صبر می‌کرد. و بزرگ و کوچک را به طرف پروردگار دعوت می‌داد و کسانی را که خداوند به آنها توفیق می‌داد دعوت او را قبول می‌کردند. قریش اذیت و آزار را تا جایی ادامه دادند که روزی پیامبر– صلّی‌الله علیه وسلّم– در کعبه نماز می‌خواند و عقبه ‌بن ابن معیط شکمبه‌ی شتر را بر گردن آن حضرت– صلّی‌الله علیه وسلّم– گذاشت. و فاطمه -رضی‌الله عنها- دوید و آن را دور انداخت.
نسب ـ والدین عموها ـ عمه‌ها آن حضرت– صلّی‌الله علیه وسلّم–  او ابوالقاسم محمدبن عبدالله بن عبدالمطلب بن هاشم بن عبد مناف بن قصی‌بن کلاب بن مره بن کعب‌بن لوی بن غالب بن فهر بن مالک بن النضر بن کنانه‌بن خزیمة بن مدركة بن إلیاس بن مضر بن نزار بن معد بن عدنان است، تا اینجا همه مورخین اتفاق دارند ولی بعد از این مقداری در روایات در مورد اجداد حضرت رسول اکرم– صلّی‌الله علیه وسلّم– اختلاف نظر است.
برای تحقیق و تأمّل در موضوع حفظ سنّت پیامبر، ابتدا لازم است بین دو سؤال که کاملاً سنخ و قماش آنها با یکدیگر متفاوت است و لوازم گوناگونی از آن‌ها منتج خواهد شد، تفاوت قایل شد. سؤال اوّل: آیا هم چنان که خداوند، قرآن را از تحریف مصون و محفوظ نگه داشته، سنّت را نیز محافظت کرده است؟  سؤال دوّم: چرا خداوند سنّت را از دست درازی نگه نداشت؛ همان‌طور که قرآن را حافظ بود؟ 
این ماه، ماه ذی الحجه است و دهمین روز آن عید قربان برگزار می شود. در این روزهای به یاد ماندنی انبوهی از خاطرات به ذهن خطور می کند. چه خاطرات شریف و بزرگ و شیرین و والایی در این ایام وجود دارند. همین عید مبارک دارای خاطرات باشکوهی است که شایسته است مسلمانان، آن را به یاد داشته باشند و زنده نگه دارند؛
اعمالی که در روز عید حج در منی و غیره به جا آید بعد از طلوع آفتاب بروز عید حج، حجّاج (حج‌کنندگان) به منی می‌رسند یکسر به نزد ستون عقبه می‌روند و هفت سنگ به آن می‌اندازند و هنگام سنگ انداختن به ستون عقبه رو به ستون عقبه می‌نمایند، دگر کسانی که هدی همراه دارند یا فدیه لازم‌شان است یا قربانی می‌کنند همه در منی گوشتی را کارد می‌دهند، دگر موی سر یا بعضی از آن می‌تراشند، آن وقت به مکّه می‌روند (آداب دخول مکّه در فصل دخول مکّه می‌آید) و طواف رکن را به جا می‌آورند پس از آن سعی ننموده‌‌اند و به منی بر می‌گردند
مقدمه بسم الله الرحمن الرحیم الحمدلله الذی جعل کلمة التوحید حرزا من النار وحصنا، وجعل البیت مثابة للناس وامنا، والصلوة و السلام علی سیدنا محمد خانم النبیین وامام الـمتقین وقائد الغر الـمحجلین، الذی اصطفاه الله من خیرة بنی اسمـاعیل، رافع قواعد البیت مع ابیه الخلیل ابراهیم، قال الله ﻷ في کتابه الحکیم: ﴿وَإِذْ يَرْفَعُ إِبْرَاهِيمُ الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَيْتِ وَإِسْمَاعِيلُ رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا  إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ١٢٧﴾ [البقرة: ١٢٧]. چهارمین رکن از ارکان پنجگانه اسلام حج است
کل دین یعنی رسیدن به خداوند و اگر بنده‌ای به خدا برسد از نزدیکی با او احساس رستگاری می‌کند. برادران مسلمان‌‌ همانطوری که می‌دانید اسلام عبارت است از عقیده، عبادت، رفتار و آداب؛ بنابراین عبادات یک چهارم اسلام را تشکیل می‌دهند. چندی پیش از عبادت روزه فارغ شدیم؛ عبادات در اصل برای ارتباط تنگاتنگ با خداوند تشریع شده است و جالب است که ما روزانه در نمازهای پنج‌گانه این کار را تمرین می‌کنیم.
قرآن کتابی است آزادیخواه و مقاصدنگر، اهداف فراوانی مطمح نظر قرآن هست که خواننده‌ی خود را به تأمّل و تدبّر در آنها فرا می‌خواند. از مهمترین اهداف قرآنی می‌توان به آزادی اراده و انتخاب آدمی اشاره کرد. از دیدگاه قرآن نوع دین‌ورزی، رنگ، نژاد و طبقه‌ی اجتماعی انسانها تأثیری در اهدای مطلق آزادی ندارد
در بسیاری از کشورها مشکل حرکت اسلامی این است که گستره‌ی دعوت فراتر از قدرت جذب رهبری برای آن بوده است؛ البته این مسأله چندان مهم نیست چون دعوت‌ها در آغاز و در مرحله‌ی گسترش با چنین سرنوشتی روبرو می‌شوند. بیداری اسلامی معاصر در هر سو گسترش یافته
اصل اول: انحصار سعادت و خوشبختی در دست خداوند، این اصل از آیه نخست سور مبارکه شرح ( ٲلم نشرح )  استنباط می‌گردد، پس تنها خدای سبحان است که زمینه انشراح و گشادگی را فراهم می‌سازد زیرا سعادت نیز همچون سایر معانی ( مرگ، حیات و... ) آفریده‌ای از آفریده‌های اوست، یعنی این آفریدە خویش را در درون هر که بخواهد ـ
قرائت قرآن ثمرات بی‌شماری دارد و احادیث نبوی و آثاری به جا مانده از صحابه و تابعین بر این مهم دلالت می‌کند. برخی از ثمرات قرائت قرآن عبارتند از:  قاری قرآن هم‌نشین بزرگان و از بهترین مردمان است و درجه‌ای بالاتر از همگان دارد. قاری از هر حرف قرآن حسنه‌ای می‌برد و حسنه تا ده برابر زیاد می‌شود. قاری در سایه‌ی رحمت خداوند است؛ ملائکه به گردش حلقه می‌زنند و آرامش الهی بر او فرود می‌آید. خداوند قلب قاری قرآن را منور و او را از تاریکی‌های روز قیامت محافظت می‌کند و سختی‌ها را از او دور می‌سازد.
الله متعال برای به خوبی سپری شدنِ زندگی انسان، او را با خوبی‏ها، راستی‏ها و درستی‏ها آَشنا نمود و بدی‏ها، زشتی‏ها و نارسایی‏ها را به او شناساند تا خوبی‏ها را فراچنگ آورد و از زشتی‏ها، خویشتنِ خویش را دور بدارد. لذا از بَدو خلقتش هنگامی که او را در بهشت برین خود جای داد، بدو آموخت تا از زیبایی‏ها بهره ور گردیده و با فرمان؛ {اسْكُنْ أَنتَ وَزَوْجُكَ الْجَنَّةَ وَكُلاَ مِنْهَا رَغَداً حَيْثُ شِئْتُمَا} [بقره:٣٥] «تو با همسرت در بهشت سكونت كن و از (نعمت‏هاي فراوان و گوارای) آن، هرچه و هر كجا كه مي‌خواهيد، خوش و آسوده بخوريد» او را از همه‏ی نعمت‏های فراوان و گوارای بهشت، برخوردار نمود. و از او خواست تا در مقابلِ این همه انعام و بخشش، فقط او تعالی را سپاس گوید و نعمتش را شکر، بجای آورد؛ {كُلُواْ مِن طَيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ وَاشْكُرُواْ لِلّهِ} [بقره:١٧٢]
بسیاری از مسلمانان قرآن را تنها به قصد اجر و ثواب می‌خوانند و از منافع فراوان آن تنها به همین بسنده می‌کنند. هر کس قرآن را با هر نیّتی بخواند به آن دست می‌یابد؛ زیرا پیامبر اسلام فرموده است: اعمال به نیّات بستگی دارد و عمل هر کس در گرو نیّت اوست. قرآن آیین زندگی است و نیّت، وسیله‌ی تجارت علماست. به همین خاطر به خود و برادرانم یادآوری می‌کنم که نیّت خود را در قرائت این‌گونه قرار دهند:
در قرآن کریم دو سوره‌ی مشابه و هم‌جوار وجود دارد که از نظر زمانی و مکانی شباهت زیادی به هم دارند؛ سوره‌ی مزّمّل و مدّثّر. به لحاظ تشابه ملاحظه می‌شود که در لفظ و معنا به هم نزدیک هستند یعنی هر دو سوره با خطاب به رسول خدا آغاز می‌شوند: «يَا أَيُّهَا الْمُزَّمِّلُ» و «يَا أَيُّهَا الْمُدَّثِّرُ» هم‌چنین هر دو سوره به قیام و برخاستن امر می‌کند. به لحاظ زمانی هم هر دو سوره پشت سر هم یا در فاصله‌ی زمانی نزدیک به هم در اوایل بعثت نازل شده‌اند. به لحاظ هم‌جواری نیز هر دو سوره در مصحف شریف در کنار هم آمده‌اند با این‌که بسیاری از سوره‌ها و آیات قرآن در نزول نزدیک به هم امّا در ترتیب دور از هم قرار دارند.
هرازچندگاهی در فضای مجازی عده‌ای به بهانه‌های مختلف، «جماعت دعوت و اصلاح» را آماج حمله و تهمت قرار می‌دهند. این افراد با نیّت‌خوانی و تکیه بر ظنّ و گمان‌های خویش، بر مسند قضاوت نشسته و باب میلِ خود، بدون رعایت اصول اخلاقی و توجّه به آیاتی چون: مَّا يَلْفِظُ مِن قَوْلٍ إِلَّا لَدَيْهِ رَقِيبٌ عَتِيدٌ ﴿ق: ١٨﴾ » کلماتی چون خائن، معامله‌گر، عامل تفرّق و ... را به جماعت نسبت می‌دهند. امری که به هیچ وجه زیبنده‌ی مسلمانی عادّی نیست؛ چه رسد به مسلمانی که ادّعای دعوتگری و ... را دارد.   جماعتی كه بر اساس آموزه‌های قرآن و سنّت و با فهم عصری از دین در سایه‌ی اجتهاد گروهی، حركت می‌كند. 
ثوابت و متغیرات دین: مسلمانان بخاطر فهم نادرست از آیه‌ی ٣ سوره‌ی مائده  دچار ضرر عظیم گردیده‌اند. آنجا که خداوند می‌فرماید: «ما امروز دین را برای شما کامل گردانیده‌ام و نعمت را بر شما تمام نموده و راضی شدم که اسلام دین شما باشد.» نیز حدیث رسول خدا که فرمود: «هر کس چیزی جدیدی دردین ما بوجود آورد که قبلاً‌ در دین نبوده باشد مردود است ( اخراج از بخاری – مسلم و ابن ماجه) بر اساس این فهم خطا و نادرست، چنین حکم شده که هر گونه اضافه‌ی در دین باطل و مردود می‌باشد. در نتیجه یک باب مهم از ابواب اسلام که اجتهاد تطبیقی است تعطیل نمودند و به حالت جمود و خشک و ثابت، در مقابل مشکلات و تغییرات عصری متوقف شدند.
بخوان، گویی که بر خودت نازل گشته! شاعر بزرگ، محمد اقبال لاهوری گوید: تلاش داشتم روزانه بعد از نماز صبح قرآن بخوانم، پدرم -هر روز که مرا می‌دید- از من می‌پرسید: چه کار می‌کنی؟! من پاسخ می‌دادم: قرآن می‌خوانم. بر این منوال سه سال پیاپی سپری شد و او همچنان سؤالش‌ را می‌پرسید و من هم همان جواب را بازگو می‌کردم. تا اینکه روزی به او گفتم: پدر منظورت چیست که پیوسته این سؤال‌ را از من می‌پرسی و من هم همان جواب همیشگی را باز می‌گویم؛ با این وجود باز هم روز بعد سؤالت‌ را از نو باز می‌پرسی‌؟! پدر گفت: فرزندم می‌خواهم به تو بگویم: به گونه‌ای‌ قرآن بخوان، گویی که -مستقیم از نزد خدا- بر خودت نازل شده است!
آیا مجتهد مطلق وجود دارد؟ خداوند دینش را نازل فرمود تا تمام زمین و همه زمان‌ها را از بعثت محمد (ص) تا قیام قیامت در بر بگیرد. این اندازه از وسعت و فراگیری زمانی و مکانی و مردم و وجود تعداد مشکلات فراوان و اختلافات نیات و نگاه و کثرت اختلافات، هیچ عقلی با وجود قدرت و زکاوت، توانایی جواب‌گویی آنها را ندارد. دینی که از طرف خدا آمد تنها یک شأن‌ و یا یک مقام از شؤون زندگی را در بر نمی‌گیرد. بلکه شامل همه‌ی شؤون و ابعاد زندگی که عبارتند از: حیات و موت، عبادات و معاملات و اخلاق می‌باشد. هیچ بعدی از ابعاد زندگی چه در باب واجبات و یا مستحبات یا نوافل و سنت‌ها یا حرام و مکروه نیست،
ان‌شاءالله ما مسلمانان با شروع ماه رمضان و شرکت در صیام و قیام توانسته باشیم زمینه‌ی بازگشت را در خودمان ایجاد کنیم و شایستگی آن را داشته باشیم که بر سکوهای سه‌گانه‌ی ماه رحمت گذر نمایم و از آن سکوها به سمت دیدار خالق پرواز کنیم و امیدوارانه از خاک و متعلقاتش که عمری است با گناه آلوده کرده‌ایم به سوی آسمان پاک و آستانه‌ی قدس ملکوتی سفرمان را شروع کنیم.   آدرس سکوهای پرواز ماه رحمت: ١- سکوی صیام: صیام از ریشه صَوم در لغت به معنی باز ایستادن مطلق از خوردن و آشامیدن، ولی در اصطلاح به معنی بازداشتن نفس از کل مفطرات در وقت معین و با شرایطی خاصّ -که در قرآن و کتب فقهی ذکر شده- می‌باشد.
پیام‌آور‌ رحمت الهی می‌فرماید: «اِنَّ لربکم فی ایام دهرِکم نفحاتٍ اَلا فتعَرَّضُوا لها (ولا تُعرِضُوا عنها)»١ «گاهی خداوند در پاره‌ای از ایام زندگیتان، نسیم‌های رحمتش را می‌وزاند. پس هشیار باشید و خود را در معرض آنها قرار دهید و خود را از آن‌ها دور نکنید». به عبارت دیگر: خداوند اوقات و فرصت‌های مناسبی را در اختیارتان قرار می‌دهد، بکوشید از آن‌ها استفاده نمایید. مولوی از این حدیث چنین الهام گرفته و می‌گوید: گفت پیغمبر که نفحت‌های حق       اندر این ایام می‌آرد سبق گوش هش دارید این اوقات را          در ربائید این چنین نفحات را نفحه‌ای آمد شما را دید و رفت        هر که را می‌خواست جان بخشید و رفت نغمه‌ای دیگر رسید آگاه باش         تا از این هم وا نمانی خواجه تاش
    امروز مسلمانان به شدت نیازمند اتحاد کلمه می‌باشند و این ممکن نیست و بدست نخواهد آمد مگر اینکه آنها از نظر عقیده و قانون‌گذاری‌ و سلوک و رفتار بر محور قرآن زندگی کنند. لابد دعوت به سوی کتاب و سنت در برابر تحجر و جمود مقلدین قرار می‌گیرد که گمان می‌کنند دعوت به کتاب وسنت و فقه و قانون‌گذاری‌، ویران شدن فقه سنتی را بدنبال دارد. چرا که آنان می‌پندارند اجتهاد و قانون‌گذاری‌ یعنی پایین آوردن شأن‌ ائمه اربعه و به این جهت اقدام به تشویش افکار عامّه‌ برعلیه کتاب و سنت و دعوتگران‌ آن نموده و قانون‌گذاری و کار کردن برای محور قراردادن قرآن وسنت، در باب فقه و اجتهاد را، گشودن دروازه‌ی تهمت و افترا به ائمه و فقه می‌دانند.
بسم الله الرحمن الرحيم إِنَّاأَنزَلْنَاهُ فِي‌لَيْلَةِالْقَدْرِ وَمَاأَدْرَاكَ مَالَيْلَةُ ‌الْقَدْرِ لَيْلَةُالْقَدْرِخَيْرٌمِّنْ‌أَلْفِ شَهْرٍ تَنَزَّلُ‌الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ فِيهَابِإِذْنِ رَبِّهِم مِّن كُلِّ أَمْرٍ سَلَامٌ هِيَ حَتَّىٰ مَطْلَعِ‌الْفَجْرِ وارد آخرين روزهاى ماه مبارك رمضان و شب‌های قدر شده‌ایم که زمان برداشت محصول و نتيجه‌گيرى از صیام و قیام و راز و نیاز و دعاست. دهه‌ى آخر اين ماه، به‌دليل قرارگرفتن شب‌هاى قدر، ارزش بسيارى دارد و به‌تعبير قرآن، ارزش يك شب آن، به اندازه‌ى هزار ماه است. اما چرا شب قدر، این‌همه با ارزش و گرانسنگ است؟! دو پاسخ می‌توان به‌ این پرسش داد: یکم) پاسخی ساده و كوتاه که چون در این شب‌ها و د ر این لحظات، قرآن نازل شده است. اين پاسخ کاملاً‌ درست است.
خداوند متعال کتاب‌هایش را فروفرستاد و پیامبرانش را برانگخیت تا نشانه‌ای برای هدایت سرگشتگان به سوی راه سعادت باشند؛ خداوند متعال می‌فرماید: «طه مَا أَنزَلْنَا عَلَيْكَ الْقُرْآنَ لِتَشْقَى/(اي پيغمبر!) ما قرآن را براي تو نفرستاده‌ايم تا (از غم ايمان نياوردن كافران و نپذيرفتن شريعت يزدان) خويشتن را خسته و رنجور كني» [طه:1-2]. و عبادت هایی را مشروع گردانیده است که انسان را نیک رهنمایی نموده و مسیر‌ را برایش هموار می‌نماید. نماز توشه‌ای برای این راه است که بنده با استعانت بدان، در پیشگاه پروردگارش ایستاد می‌شود و به راز و نیاز می‌پردازد، پریشان حالی خود را به او شکایت می‌‏برد و هنگام سختی‌ها، نیاز خویش را از او می‌طلبد
-  کارها به مقاصد آن بستگی دارد. -  دفع مفاسد بر جلب منافع مقدم است. -  مسایل سخت و دشوار با مسایل آسان رفع می‌شود. -  ضرر باید در حد امکان دفع شود. -  ضرر نباید با ضرر مشابه دفع شود. -  ضرر کردن و ضرر رساندن درست نیست. -  ضرر باید از بین برود. -  در معاملات مفهوم مهم است نه الفاظ و ظواهر؛ مقصد و معنا مهم است نه لفظ و مبنا. -  هر گاه دو مفسده در مقابل هم قرار گیرند با تن دادن به ضرر کمتر از ضرر بزرگ‌تر جلوگیری می‌شود. -  پاداش به نیت بستگی دارد. -  عرف و عادت مردم راهی برای اثبات حکم شرعی است. -  غالب و شایع معتبر است نه نادر و کم‌یاب. -  حقیقت به علت شهرت بیشترِ عرف و عادت ترک می‌شود. -  عرف و عادتی که رایج باشد معتبر است. -  عرف و عادت مردم اگر مخالف شرع و نصوص فقهی نباشد دلیل و حجّت‌ قرار می‌گیرد و به آن عمل می‌شود.
  از زمره‌‏ی عمده‌‏ترین آزمایش‌‏های الهی که با هوای نفس انسانی، سر ناسازگاری دارد، انفاق مال در راه خدا است؛ زیرا به‌زعم مردم، مال محبوب نفس است و بقای وجودی آن مشروط به بقای مالی است که در دستان‌شان قرار دارد و در غالب امر آن را با زحمت و مشقّت‌ و سختی به دست می‌آورند. برای همین است که انفاق و مصرف آن در راه خدا امتحان و ابتلای سختی است که کم افرادی وجود دارند که بتوانند از این آزمون کامیاب ب‏در آیند؛ اما خداوند سبحانه و تعالی با بندگان ایمان‏دارش معامله‌ای نموده است که به اساس آن بندگان جان و مال خویش را مایه گذارند و بر این معامله در تورات و انجیل و قرآن تأکید ورزیده شده است:
خواندن قرآن یکی از عبادات پر خیر و برکت می‌باشد. قاری در حال خواندن بزرگترین کتاب دنیاست که توسط خالق دنیا تألیف‌ شده است. پس شایسته است در خواندن و حمل آن، منتهای ادب و احترام را رعایت کند تا با خواندن آن، رحمت الهی شامل حال وی شود. لذا قاری قرآن لازم است آداب زیر را حتّی‌الأمکان‌ رعایت نماید. بعضی از این آداب، در قرآن به آنها اشاره شده است و بعضی نیز جزو سنت پیامبر –صلّی‌الله علیه و سلّم– می‌باشند و بقیه نیز به تشخیص علمای اسلامی قدیم و معاصر وضع شده‌اند. ١. داشتن خلوص نیت و کسب رضای خدا در قرائت مستحب است. داشتن غرض دنیایی مثل مال و مقام و تعریف و تمجید شایسته نیست.
عمر بن خطاب- رضي الله عنه - برای آشنایی خوانندگان با عمر بن خطاب - رضي الله عنه - معلومات مختصری ارایه می‌گردد: * عمر بن خطاب بن نفیل بن عبدالعزی قریشی. * لقبش فاروق و کنیه‌اش ابوحفص (حفص به بچه شیر گویند.) است. * چهل سال قبل از هجرت متولد شد. * زیبارو، دارای دست‌ها و پاهایی کلفت و ریشی انبوه بود. ریشش را با حنا و کتم «گیاهی که رنگ سرخ دارد» رنگ می‌کرد. سر طاس، تنومند و بلند قد بود. به خاطر قد بلندش وقتی کسی که او را می‌دید گمان می‌کرد که سواره است. 
در زمانی که امت اسلامی در بحران سختی غوطه‌ور است و دشمنان داخلی و خارجی بر آن هجوم آورده‌اند؛ فتنه‌ها افزایش یافته و دل‌ها ناآرام و نگران است، خدای متعال برای این امت بارقه‌ی امید و راه رهایی قرار داده است تا به در پناه آن به یقین و آسایش دست یابد. خدای متعال رمضان را فرستاده است تا فرصتی برای رهایی از بند گناهانی باشد که دل‌ها ما را فاسد، عقل‌ها را حیران کرده است و راه‌ را بر انسان‌ها بسته است. هر کس شب قدر را از روی صدق و ایمان احیا کند گناهان گذشته‌اش بخشیده می‌شود. پس رمضان فرصت گران‌بهایی است تا قلب‌ها به شاهراه یقین برسند و تمسک به دین و التزام به شریعت اسلام در مؤمنان افزایش یابد.
بدون شک، ماه مبارک رمضان ماه خیر و رحمت و ماه برکت و مغفرت است. در این ماه قرآن فرو فرستاده شده و صفحات تاریخ اسلامی با فتوحات در هم آمیخته و سطرهای آن با پیروزی‌ها زرین شده است. در این ماه، الله متعال بندگان خویش را از آتش جهنم می‌رهاند؛ لذا فرومایه و بدبخت کسی است که این ماه بزرگ و پرمیمنت را در یابد؛ اما گناهی از او بخشوده نشود. شیاطین و اهریمنان در این ماه به بند کشیده می‌شوند و جان‏ها و روان‎‏ها آرام می‌شوند و جهت کسب رضایت و مغفرت الله متعال به سوی عبادت اوتعالی گرایش می‌یابند؛ لذا بر مسلمان لازم است از بهره‏های خوب این نسیم که سالیانه فقط یک‏بار بر امت مان می‌دمد، بهره‌‏برداری نماید
قرآن و ثوابت قرآن برای انسان مسلمان ارزش‌های ثابتی را به همراه دارد، که در این دنیای متغیر بر او حاکم است. زندگی جنبه‌های ثابت و جنبه‌های متغیر در بر دارد، روشن است که کتاب خدا نسبت به جوانب ثابت، احکام و راهنمایی‌های مفصل و تغییر ناپذیر در بر دارد و نباید هم که تغییر کند؛ در حالی که نسبت به مسایل متغیر، اصولی کلی و ثابت آورده و برای فرد مؤمن، مجال اجتهاد در زمینه‌ی استنباط و استخراج احکام جزئی را با توجه به نیازهای زندگی‌اش، در دایره‌ی این اصول ثابت و فراگیر، باز گذاشته است.
نگرش اخلاقی قرآن عطف توجه ویژه‌ دارد به کسانی که کم‌توان و کم‌بهره‌‌اند. چنان که خواجه‌ی شیراز می‌گفت قسمت ازلی بی‌حضور ما کردند و از این‌رو اگر موافق خواسته‌ی ما نیست، نباید خُرده‌ای گرفت. وقتِ تقسیم، حضور نداشتیم و ظاهراً حق گلایه هم نداریم. اسباب معاش و زندگی میان مردم قسمت شده است «نَحْنُ قَسَمْنَا بَيْنَهُمْ مَعِيشَتَهُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا»(زخرف/۳۲)، اما قسمت شدنی نابرابر تا با سرشت ابتلایی جهان سازگار باشد. احتمالاً بهره‌مندی یکسان از اسباب دنیوی، هدف ابتلایی زندگی را ممتنع می‌کرد. احتمالاً اگر همه بهره‌ی یکسانی از قدرت جسمانی، هوش، ثروت و... می‌داشتیم امکان رویش و بالیدن را نمی‌داشتیم.
عقیده در اسلام چنین است! عقیده، اندیشه‌ی محض نیست، وجدانی جای گرفته در نهان‌خانه‌ی درون نیست، بلکه برنامه‌ی زندگی است، به گستردگی همه‌ی معانی واقعی که آن را از هر سو در بر می‌گیرد؛ حسی، فکری و رفتاری. این همان چیزی است که هنگام قرائت قرآن لازم است به شدّت مورد توجه قرار گیرد تا که تدبّر مطلوب قرآن از دست نرود، و به دنبال آن آثار مطلوب تدبّر در واقعیت زندگی ضایع نگردد. قرآن و نقش صحنه‌های قیامت در ساختار عقیده و عمل از رساترین اموری که در قرآن کریم در رابطه با تصحیح ساختار عقیدتی و تربیت انسان‌ها به کار رفته است، بیان تصویری صحنه‌های قیامت و صحبت از جهان دیگر است.
قرآن پاسخگوی فطرت چنان که گذشت این آغازگر هر آغاز (قرآن) به پرسش‌های اساسی فطرت پاسخ می‌دهد؛ پرسش‌های همه‌ی انسان‌ها با آن رو به رو می‌شوند؛ خواه مؤمن باشند یا کافر، چه در این سفر از هدایت یافتگان باشند یا از گمراهان؛ چه به وجود این پرسش‌های فطری آگاهی داشته و یا که از آن بی‌اطلاع باشند: -   چه کسی آفریننده‌ی این جهان است؟ -   چه کسی مدبّر هستی و پدیده‌های آن است؟ -   از کجا آمده‌ایم؟ -   پس از مرگ به کجا می‌رویم؟ -   به چه هدفی زندگی می‌کنیم؟ -   و بر اساس کدام برنامه و قانون، زندگی را به سر می‌بریم؟ پاسخ به این پرسش‌ها به هر نوعی که باشد برنامه و روش زندگی را مشخص می‌کند. هرگاه که پاسخ پرسش‌ها، همانند پاسخ شاعر جاهلی معاصر، ایلیا ابو ماضی، باشد، آن‌جا که سروده است:
رمضان میدانی است که بنده در آن بر شهوات نفسانی و وسوسه‌های شیطانی، پیروز می‌شود و به جوار رحمت خداوند متعال نزدیک و از گناه و معصیت، دور می‌گردد. رمضان، ماه فرصت‌ها است. ماه پر برکت و با میمنتی که خیر و خوبی از هر جانب مسلمان را فرا گرفته و سعادت و خوشبختی، فلاح‌ و رستگاری برایش به ارمغان آورده است. ماهی که در آن انسان می‌تواند با بهره‌گیری درست، خود را از قهقرای زندگی مادی دنیا، رهانیده و تا اوج اعلای علیین معنویت، برساند. پیامبر -صلی الله علیه و سلم- در باب رمضان، فرمودند: «تغلق أبواب النار وتفتح أبواب الجنة، و تصفد فيه الشياطين، قال: و ينادي فيه ملك: يا باغي الخير أبشر، ويا باغي الشر أقصر، حتى ينقضي رمضان»
مقدمه انسان از دیرباز در پی آرامش روح و روانش بوده و به حکم فطرتش پیوسته کوشیده است به رمز و رازهای خوشبختی دست یابد، و به این سان بتواند نگرانی‌های درونی‌اش را به امن و آسایش بدل کند؛ اما گاهی خوشبختی را در به دست آوردن مال و منال، و غلتیدن در ناز و نعمت جستجو کرده است، ولی گذشت زمان به او ثابت کرده است که مال و منال خوشبختی نمی‌آفریند. گاهی نیز در پی سخنان نغز حکیمان و عارفان رفته، تا رمز خوشبختی را از کلام آنان دریافت کند، و چه بسا که چند صباحی به این سخنان نغز دل خوش کرده است، ولی دیری نپاییده که دوباره دچار یأس و حرمان شده است، زمانی نیز در پی فلسفه و حکمت بر آمده تا از این طریق رموز خوشبختی برایش روشن گردد
با نزدیک شدن رمضان که آمادگی برای روزه هر روز بیشتر می‌شود، مجموعه سفارشاتی را به بیمارانی که دارو مصرف می‌کنند تقدیم می‌کنیم و در روزهای آتی نیز این موضوع را ادامه خواهیم داد. کارشناسان مؤسسه‌ی حمد الطیبه در قطر به مبتلایان به بیماری‌های مزمن همانند قند و فشار خون توصیه می‌کنند پیش از شروع رمضان بیشتر احتیاط کنند و مراقب سلامتی خود باشند. لازم است با پزشک معالج خود مشورت کنند تا مطمئن شوند آیا وضعیت جسمی آنان اجازه‌ی روزه گرفتن می‌دهد یا خیر؟ بیماران همچنین باید میزان مصرف دارو و وعده‌های دارویی خود را با پزشک در میان بگذارند.
فردا اولین روز از ماه مبارک رمضان است. فلسفه و کارکرد اصلی این ماه، بهبود، تازگی، نو شدن و تحول درونی (معنوی) است و به تعبیر قرآن رسیدن به درجه‌ای بالا از تقوا و تجدید نیرو جهت حفظ خود از آسیب‌ها، گزندها و گناهان. در طول سال، تحت تأثیر عوامل محیطی گوناگون و مشغله‌های موجه‌ و ناموجه‌ فراوان، ممکن است ارتباط ما با خداوند و با خودمان با ضعف و سُستی مواجه شود؛ در چنین روندی که توجه ما غالباً به محیط بیرونی است و تمرکز بر جمع‌آوری داشته‌ها و برآورده کردن خواسته‌هاست، چه‌بسا اهمیت، ضرورت و جایگاه دین‌ورزی، معنویت و سلامت دل و روان مورد غفلت واقع شود و توجه به این بُعد مهم از زندگی کم‌رنگ گردد.
یکی از اهداف آفرینش ماه و دیگر سیارات و ستارگان، جهت‌یابی‌ و وقت‌شناسی است. این نکته در قرآن کریم چند بار یادآوری شده است. از جمله: يَسْأَلُونَكَ عَنِ الْأَهِلَّةِ قُلْ هِيَ مَوَاقِيتُ لِلنَّاسِ وَالْحَجِّ...(بقره/189) «از تو درباره هلال‌ها می‌پرسند، بگو آنها اوقاتی برای مردم و حج هستند...» وَهُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ النُّجُومَ لِتَهْتَدُوا بِهَا فِي ظُلُمَاتِ الْبَرِّ وَالْبَحْرِ...(انعام/97) «او كسي است كه ستارگان را برای‌تان قرار داد تا به وسیله آنها در تاریکی‌های خشکی و دریا راه یابید...» هُوَ الَّذِي جَعَلَ الشَّمْسَ ضِيَاءً وَالْقَمَرَ نُورًا وَقَدَّرَهُ مَنَازِلَ لِتَعْلَمُوا عَدَدَ السِّنِينَ وَالْحِسَابَ مَا خَلَقَ اللَّهُ ذَلِكَ إِلَّا بِالْحَقِّ...( یونس/5)
صوم در اصل به معنای خودداری کردن از انجام کار است، تا جایی که اجازه داده شده که گفته شود «صام من الکلام» یعنی: ساکت شد و از سخن گفتن خودداری کرد. سخن خداوند سبحان درباره حضرت مریم -علیها السلام- نیز به این معنی اشاره دارد که می‌فرماید: «إِنِّي نَذَرْتُ لِلرَّحْمَٰنِ صَوْمًا فَلَنْ أُكَلِّمَ الْيَوْمَ إِنْسِيًّا»(مریم/۲۶) «که من برای خدای مهربان روزه‌(ی سکوت و خودداری از گفتار) نذر کرده‌ام و به همین دلیل امروز با انسانی سخن نمی‌گویم»
۱- اگر شخصی زمین یا ساختمانی را به نیت تجارت و سوددهی خرید و فروش کند، زکات آن چگونه خواهد بود؟ «زمین اگر به منظور ساختمان‌سازی و استفاده‌ی سکونت خریده شود، زکات در آن وجود ندارد و اگر به نیت فروختن باشد دو صورت دارد: یکی اینکه خریدار شغلش معامله‌ی زمین است و برای خرید و فروش از هر فرصتی استفاده می‌کند که در این صورت خریدار تاجر و عمل وی تجارت به حساب می‌آید و باید یک سال گذشته از شروع معامله، زکات تجارت دو نیم درصد از کل جنس و پول بدست آمده را بپردازد. صورت دوم این است که قصد خریدار معامله نیست بلکه زمین را به قصد اینکه هرگاه مشکلی پیش آمد یا قیمتش بالا رفت بفروشد
«وما أرسلناك إلاّ رحمة للعالمين: أنت مع من أحببت» «و تو را جز رحمتى براى جهانيان نفرستاديم: با آن‌که دوستش داری حشر خواهی شد.» رسول اکرم –صلّی‌الله علیه و سلّم– نزد خدا جایگاه والایی دارد؛ خدای متعال او را برای هدایت بشر برگزید و بر تمام پیامبران برتری داد. سینه‌اش را فراح و نامش را بالا برد. جایگاهش را متعالی و در آیات فراوان از او به نیکی یاد کرد: «أَلَمْ نَشْرَحْ لَكَ صَدْرَكَ *وَوَضَعْنَا عَنْكَ وِزْرَكَ * الَّذِي أَنْقَضَ ظَهْرَكَ * وَرَفَعْنَا لَكَ ذِكْرَكَ» (شرح: 1 : 4) آيا براى تو سينه‌ات را نگشاده‌ايم؟ و بار گرانت را از [دوش‌] تو برنداشتيم؟ [بارى‌] كه [گويى‌] پشت تو را شكست. [بارى‌] كه [گويى‌] پشت تو را شكست. و نامت را براى تو بلند گردانيديم.
راهکارهای زیبا و مفید برای استفاده بهینه از رمضان ١- از هم‌اکنون‌ به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنید که پس از ماه مبارک رمضان بهتر از آغاز و اثنای آن باشید. ٢- تنها پنج هدفی که می‌خواهید در رمضان به آن برسید مشخص کنید انتظار نداشته باشید یکباره از هر نظر پیشرفت کنید. ٣- کار جمعی از جمله عبادات جمعی برای انسان آسان‌تر است پس به دنبال مجموعه‌ای باشید که فعالیت‌های رمضانی خود اعم از عبادی یا گروهی را با آنان انجام دهید. ٤- ثابت شده است رسیدن به اهداف مکتوب آسان‌تر از رسیدن به اهداف ذهنی است پس اهدافی را که می‌خواهید در رمضان به آن برسید حتما یادداشت کنید.
١.«خشوع»، روح نماز است و نماز بی‌خشوع مانند پیکر بی‌جان است. در قرآن هم صلاتی موجب فلاح نامیده شده که خاشعانه باشد:  قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ ﴿١﴾ الَّذِينَ هُمْ فِي صَلَاتِهِمْ خَاشِعُونَ ﴿٢﴾ برای تحصیل ملکەی خشوع مراقبت و پیگیری فراوان و مستمر و استمداد و طلب از خداوند لازم است. چیزی که نقش مهمی در حصول خشوع خواهد داشت، علم و شعور به نظارت و مراقبت همیشگی خداوند می‌باشد. پیامبر عظیم‌الشأن –ص- در حدیث احسان، آنجا که از ایشان پرسیده می‌شود
همزمانی محتوا